Επιβάρυνση της οικογένειας
Εντάσεις στην οικογένεια
Εκτός από την προφανή επίδραση που έχει η νόσος στους ασθενείς, μπορεί να έχει εξίσου σοβαρή επίδραση στην οικογένεια και τους φροντιστές.
Η ακατάλληλη συμπεριφορά κατά τη διάρκεια των μανιακών επεισοδίων και η σοβαρή έλλειψη ενδιαφερόντων κατά τη διάρκεια των καταθλιπτικών επεισοδίων μπορεί να προκαλέσει πολλές δυσκολίες στους ασθενείς και τις οικογένειες τους. Εάν τα συμπτώματα κάνουν ένα άτομο επιθετικό ή ανίκανο να εκπληρώσει τις υποχρεώσεις του, οι συγγενείς τους μπορεί να θυμώσουν. Τυπικά οι συγγενείς νοιώθουν επίσης υπερβολική ενοχή μετά τη διάγνωση του ασθενή. Μπορεί να ανησυχούν για το θυμό ή τις σκέψεις μίσους που είχαν για τον ασθενή και μπορεί να αναρωτηθούν εάν προκάλεσαν τη νόσο με το να μην είναι υποστηρικτικοί ή να θυμώνουν.
Εσφαλμένο αίσθημα ευθύνης
Στις προηγούμενες δεκαετίες πολλά κείμενα της ιατρικής βιβλιογραφίας άλλα και άλλα ιατρικά κείμενα υποστήριζαν την εσφαλμένη αντίληψη ότι οι γονείς μπορεί κατά κάποιο τρόπο να ευθύνονται για την εμφάνιση ψυχικής νόσου στα παιδιά τους. Έτσι οι γονείς και τα άλλα μέλη της οικογένειας μπορεί να ανακαλύψουν ότι τα αισθήματα ενοχής και η επιθυμία να αναπληρώσουν τα λάθη τους εμποδίζει να θέσουν αποτελεσματικά όρια και να αναπτύξουν ρεαλιστικές προσδοκίες από τον ασθενή. Εάν η νόσος προκαλεί συνεχώς βάρος στην οικογένεια, λόγω παραγόντων όπως το μειωμένο οικονομικό εισόδημα ή οι συνεχείς ανωμαλίες στην οικογενειακή καθημερινότητα, είναι σύνηθες τα μέλη της οικογένειας να έχουν εναλλασσόμενα συναισθήματα ενοχής και θυμού. Συχνά έχουν ένα αίσθημα απώλειας λόγω της επίγνωσης ότι σε σοβαρές περιπτώσεις υποτροπιάζουσας διπολικής διαταραχής, το άτομο μπορεί να μην ξαναγίνει ποτέ ο εαυτός του.
Δυνητικά δραματική επίδραση στην ποιότητα ζωής
Όσο οι συγγενείς αναμένουν μια μεταβολή στη διάθεση ή επάνοδο των συμπτωμάτων μπορεί να υπάρχει συνεχώς άγχος. Οι οικογένειες ανακαλύπτουν ότι το να προγραμματίζουν κάποια πράγματα τους γεμίζει ανησυχία για τον ασθενή. Τα παιδιά μπορεί να φοβούνται ότι θα εμφανίσουν τη νόσο και να ανησυχούν για το ότι θα φροντίσουν τον ασθενή στο μέλλον. Σε σοβαρές περιπτώσεις διπολικής διαταραχής, το κοινωνικό περιβάλλον της οικογένειας αρχίζει να μειώνεται. Στις οικογένειες υπάρχει αίσθημα ντροπής για τα συμπτώματα του ασθενή και οι επισκέπτες μπορεί να αισθάνονται παράξενα σχετικά με το τι να πουν ή πώς να βοηθήσουν την οικογένεια. Συχνά τόσο η οικογένεια όσο και οι φίλοι προτιμούν να μην πουν τίποτα και τελικά γίνεται ευκολότερο να αποφεύγουν τις συναντήσεις. Τα μέλη της οικογένειας συχνά αισθάνονται εξαντλημένα από τις προσπάθειες που καταβάλλουν για θέματα σχετικά με την νόσο και μπορεί να υπάρχει λίγη ενέργεια για δραστηριότητες ή σχέσεις. Η αυξανόμενη ένταση οδηγεί σε κινδύνους προβλημάτων γάμου και σχετιζόμενα με στρες σωματικά συμπτώματα. Επιπρόσθετα τα αδέλφια του ασθενή μπορεί να νοιώσουν ζήλια λόγω της ενασχόλησης των γονέων με τον άρρωστο αδελφό-ή τους. Γενικά η συναισθηματική ευεξία όλων των μελών της οικογένειας είναι σε κίνδυνο λόγω του συνεχούς στρες.
Πως μπορούν να βοηθηθούν οι οικογένειες;
Το να υπάρχει στην οικογένεια μέλος με διπολική διαταραχή είναι σοβαρό φορτίο και είναι σημαντικό να ζητηθεί εξωτερική βοήθεια. Ρωτήστε ειδικούς ψυχικής υγείας, όπως ψυχολόγους, ψυχιατρικούς κοινωνικούς λειτουργούς και ψυχιατρικούς νοσηλευτές για συμβουλές σχετικά με την αντιμετώπιση του ατόμου με διπολική διαταραχή.
Μιλήστε για το πώς αισθάνεστε με τον ιατρό σας. Τα μέλη της οικογένειας ή οι φροντιστές μπορεί επίσης να χρειαστούν ψυχολογική βοήθεια.
Παρόλα αυτά ο καλύτερος τρόπος να μειωθεί το φορτίο, είναι η εξασφάλιση της συμμόρφωσης του ασθενή με τη θεραπεία. Όταν λαμβάνουν τη σωστή θεραπεία, οι ασθενείς με διπολική διαταραχή θα έχουν πολύ σταθερότερη διάθεση και θα είναι μικρότερο βάρος για τις οικογένειες και τους φροντιστές τους.
www.psychiatry24x7.gr/bgdisplay.jhtml?itemname=burden
===========
συμπληρωματικά να προσθέσω πως πέρα από τους ειδικούς υπάρχουν και οι ίδιοι οι πάσχοντες που μπορούν να προσφέρουν στο οικείο περιβάλλον την ίδια την εμπειρία τους και να συμβάλλουν στην κατανόηση της νόσου. αναζητήστε άλλους πάσχοντες, ακούστε τι έχουν να σας πουν, ρωτήστε πως βιώνουν και πως αντιμετωπίζουν εκείνοι το πρόβλημα. γι' αυτό τον λόγο μεταξύ άλλων προσπαθούμε να συστήσουμε ομάδες αυτοβοήθειας.