Διαβάστε επίσης
Joomla Templates and Joomla Extensions by JoomlaVision.Com

facebook_icon

Σύνδεση στο forum



climax

Αναζήτηση
Χρήστες
Έχουμε 26 επισκέπτες συνδεδεμένους
Αρχική Διπολική διαταραχή Αυτοδιαχείριση
Ευρετήριο Άρθρων
Αυτοδιαχείριση
5 λάθος λόγοι για να μην πάρεις φαρμακευτική αγωγή
Εσείς και ο/η ψυχίατρος σας
Όλες οι σελίδες

 

 

 

 

 

 farmaka

Υπάρχουν πολλοί περισσότεροι από πέντε λάθος λόγοι για να μην πάρει κανείς φαρμακευτική αγωγή (που έχει συνταγογραφήσει ο γιατρός του), αλλά εδώ θα δούμε μερικούς από τους πιο συνηθισμένους λόγους που οι άνθρωποι επικαλούνται.

  • Η Λίντα έχει μόλις διαγνωστεί με διπολική διαταραχή (BP) και δεν θέλει να το πιστέψει ή να αποδεχτεί ότι χρειάζεται να ακολουθεί φαρμακευτική αγωγή για όλη της την ζωή.
  • Ο Ρόμπερτ αισθάνεται βαθιά δυστυχισμένος τον περισσότερο χρόνο και μερικές φορές έχει αυτοκτονική διάθεση, αλλά δεν ζητάει ιατρική βοήθεια, γιατί δεν θέλει να εξαρτάται από τα φάρμακα.
  • Ο Γκρεγκ, είναι αναστατωμένος επειδή με την λήψη του σταθεροποιητή διάθεσης, έχει χάσει όλα αυτά που του άρεσαν όταν ήταν σε κατάσταση μανίας.
  • Η κατάθλιψη της Ρόντα έχει υποχωρήσει και έτσι εκείνη είναι σίγουρη ότι δεν χρειάζεται να παίρνει πια αντικαταθλιπτικό.
  • Η Κάρεν και ο Ραλφ ενοχλούνται τόσο πολύ από τις παρενέργειες των φαρμάκων τους ώστε θέλουν να σταματήσουν να τα παίρνουν.

Σε τελική ανάλυση όμως εάν κάποιος υποφέρει από μια ψυχική διαταραχή, θα πρέπει να αναλάβει ο ίδιος την ευθύνη για την θεραπεία του - και στις περισσότερες περιπτώσεις αυτό σημαίνει ότι θα πρέπει να αναζητήσει βοήθεια από επαγγελματία της ψυχικής υγείας, να αποδεχτεί ότι χρειάζεται φαρμακευτική υποστήριξη, σε συνεργασία με το φορέα παροχής ψυχικής υγείας, να βρει τον σωστό συνδυασμό φαρμακευτικών ουσιών συνεργαζόμενος με τον γιατρό του (συχνά κάνοντας αλλαγές καθώς περνάει ο καιρός), και να παίρνει τα φάρμακα που του έχουν συνταγογραφηθεί. Αυτό σημαίνει επίσης, ότι θα πρέπει να συζητάει τις παρενέργειες με τον ειδικό και εφ' όσον δεν είναι επικίνδυνες ή εξουθενωτικές, να συνεργάζεται μαζί του ώστε να βρει τρόπους για την αντιμετώπισή τους.

Όμως γιατί κάποιοι δεν ακολουθούν την φαρμακευτική αγωγή τους;
Εδώ αναφέρονται μερικοί (οι συχνότεροι) λανθασμένοι λόγοι:

1. "Τα φάρμακα είναι για όλη την ζωή."

«Δεν θέλω να παίρνω φάρμακά για όλη την υπόλοιπη ζωή μου», λέει η Λίντα. «Θα πρέπει να υπάρχει και κάποιος άλλος τρόπος!»
Η πραγματικότητα όμως είναι, ότι ακόμα κι αν μπορεί να βρεθεί μια αποτελεσματική εναλλακτική θεραπεία για τη διπολική διαταραχή, θα πρέπει κι αυτή να γίνεται για όλη την υπόλοιπη ζωή. Και μέχρι στιγμής, δεν υπάρχουν αποδεδειγμένα αποτελεσματικές εναλλακτικές θεραπείες για την Διπολική Διαταραχή.

Εάν υπάρχει μια χρόνια ψυχική διαταραχή, αυτή προκαλείται από μια ανισορροπία στο χημικό και ηλεκτρικό σύστημα του εγκεφάλου και δεν πρόκειται να θεραπευτεί από μόνη της.

Η κλασική σύγκριση είναι με το διαβήτη. Δεν θεραπεύεται. Μπορεί να ελέγχεται με κατάλληλη διατροφή, άσκηση και φαρμακευτική αγωγή, αλλά η έλλειψη υπευθυνότητας στην αντιμετώπιση του, σημαίνει ότι υπάρχει κίνδυνος γάγγραινας, απώλειας της όρασης, της λειτουργίας των νεφρών και της ίδιας της ζωής.
Η έλλειψη υπευθυνότητας στη αγωγή για την ψυχική υγεία θέτει σε κίνδυνο πράγματα όπως η οικογένειά, η εργασία, το σπίτι, δηλαδή και πάλι η ίδια σου η ζωή.

2 . "Δεν θέλω να εξαρτώμαι από τα φάρμακα"

Ο Ρόμπερτ νομίζει ότι θα έπρεπε να είναι σε θέση να απαλλαγεί μόνος του από την κατάθλιψη. «Έχω την αίσθηση ότι είναι δικό μου μεγάλο λάθος να είμαι τόσο χάλια, όταν έχω μια δουλειά που ξέρω ότι πολλοί άνθρωποι θα ήθελαν να έχουν. Ξέρω ότι στην οικογένειά μου υπάρχει ιστορικό διπολικής διαταραχής, αλλά εγώ πραγματικά δεν θέλω να καταλήξω στα φάρμακα».

Άρνηση, άρνηση, άρνηση! Ακόμα κι αν ο Ρόμπερτ γνωρίζει ότι στην οικογένειά του υπάρχει ιστορικό διπολικής διαταραχής, δεν έχει καν ζητήσει διάγνωση, επειδή δεν θέλει να λάβει φαρμακευτική αγωγή.

Το να αρχίσει κάποιος φαρμακευτική αγωγή ή όχι, είναι ασφαλώς προσωπική δική του επιλογή αλλά, αλλά ο Ρόμπερτ επιλέγοντας να μην το κάνει, επιλέγει να συνεχίσει να είναι δυστυχισμένος.

3. "Πολλές φορές νοσταλγώ τη μανία μου..."

Ο Γκρεγκ, αισθάνεται στερημένος τώρα που δεν είναι πλέον μανιακός. Λαχταρά να γυρίσει πίσω σε εκείνη την υπέροχη κατάσταση του μυαλού του. Έχει μπει στον πειρασμό να διακόψει τα φάρμακα του, ώστε να μπορεί να είναι ένα και πάλι ένα πρόσωπο υψηλών επιδόσεων.

Σίγουρα, η μανία μπορεί να φαίνεται μία διασκεδαστική κατάσταση (εάν τα ψυχωσικά συμπτώματα δεν την κάνουν να είναι τρομακτική). Είσαι βέβαιος ότι μπορείς να κάνεις τα πάντα. Δεν υπάρχει τίποτα που να σε φοβίζει. Μπορείς να ξεγελάσει τον καθένα. Κάνεις απεριόριστη κατανάλωση χρήματος. Η δημιουργικότητά σου εκτοξεύεται ως τα ουράνια μέσα σε λάμψεις από νεογέννητα αστέρια!!!

Όπως έγραψε ο Andy Behrman στο «Living Mania – Free» («Ζώντας χωρίς την μανία»), «Υπάρχει μια τεράστια απώλεια που συνδέεται με το να πεις «αντίο» στην μανία, καθώς υπήρξε φίλος μου για τόσα πολλά χρόνια».

Σε αντίθεση με τον Andy, η μανία σου πιθανώς δεν σε προσγείωσε στη φυλακή, και αν υπήρξες τυχερός, δεν έχεις καταστρέψει οικονομικά τον εαυτό σου. Αλλά δεν μπορείς να αντέξεις την απώλεια της δημιουργικότητας ή την αίσθηση ότι πάντα ήξερες τι να κάνεις σε κάθε περίσταση.

Υπήρξες μανιακός για τόσο καιρό, ώστε ο νέος σου εαυτός που δεν είναι μανιακός σου είναι ένας άγνωστος. Ο επαναπροσδιορισμός σου, ως κάποιος που δεν είναι μανιακός, δεν είναι μια διαδικασία που ολοκληρώνεται σε ένα στάδιο. Ο Andy, αναζήτησε τρόπους για να «γεμίσει το κενό» που απέμεινε όταν αναχώρησε τη μανία του, και αυτό του πήρε χρόνο.
Η ζωή μπορεί ακόμα να είναι ικανοποιητική, αλλά πρέπει να της δώσουμε τον χρόνο που απαιτείται.

Όταν απαριθμήσεις όλα τα δυσάρεστα πράγματα του να είναι κάποιος μανιακός- καταθλιπτικός, θα έχεις μια βάση για να μπορέσεις να γνωρίσεις αυτόν τον ξένο που έχεις γίνει τώρα. Μετά, όταν διψάς για το «ανέβασμα» (της μανίας), ρίξε ξανά μια ματιά στην λίστα: 
Αξίζει πραγματικά τον κόπο διακόπτοντας τα φάρμακα, να καταστραφείς οικονομικά, να πεις στο αφεντικό σου (παραληρώντας) ότι εσύ είσαι σωστός κι εκείνος λάθος σε σημείο να χάσεις τη δουλειά σου για απείθεια, να γράψεις ένα βιβλίο (μέσα σε μια εβδομάδα), που φαίνεται να είναι τέλειο, αλλά που κανένας άλλος δεν μπορεί να καταλάβει; Και αξίζει να συντρίβεσαι μέσα στα βάσανα της κατάθλιψης;

4 . "Είμαι καλύτερα τώρα, δεν χρειάζομαι φαρμακευτική αγωγή πια"

Η Ρόντα είχε μεγάλη ανταπόκριση στη φαρμακευτική αγωγή μετά την διάγνωση της κλινικής κατάθλιψης. Δεν μπορεί να θυμηθεί ότι αισθανόταν ποτέ τόσο καλά όσο αισθάνεται τώρα.
Έχει ενέργεια. Μπορεί να πάρει εύκολα αποφάσεις, κάτι που πέρυσι ήταν πολύ βασανιστικό για κείνην.Αντί να κάθεται σε μια καρέκλα κοιτάζοντας αδιάφορα για ώρες την τηλεόραση, νοιώθοντας παράλυτη να κάνει αυτά που έπρεπε να γίνουν, τώρα κάνει αβίαστα πράγματα.
Έχει θεραπευτεί! Γιατί λοιπόν θα πρέπει να συνεχίσει να παίρνει το φάρμακο της;

Επειδή δεν έχει θεραπευτεί. Με το σταμάτημα της φαρμακευτικής αγωγής, η κατάθλιψη πιθανότατα θα επιστρέψει.

Στην περίπτωση της Ρόντα, το αντικαταθλιπτικό που παίρνει μπορεί επίσης να έχει προκαλέσει υπομανία. Ο γιατρός της Ρόντα θα πρέπει να παρακολουθεί στενά τη συμπεριφορά και τη κατάσταση της διάθεσης της. Γιατί μπορεί να έχει εκδηλωθεί υποβόσκουσα διπολική διαταραχή.

Μερικές φορές η κατάθλιψη που συσχετίζεται με ένα τραυματικό γεγονός, όπως ο θάνατος ενός μέλους της οικογένειας, μπορεί να ξεπεραστεί με την προσωρινή χρήση ενός αντικαταθλιπτικού. Όταν έχει περάσει επαρκής χρόνος για το άτομο ώστε να έχει προσαρμοστεί σε αυτό που συνέβη, το αντικαταθλιπτικό μπορεί να μην είναι πλέον αναγκαίο.
Αυτό μπορεί να γίνει μόνο κατόπιν από κοινού συμφωνίας ανάμεσα στον ασθενή και τον γιατρό που έχει χορηγήσει το φάρμακο. Μπορεί να διαπιστωθεί ότι όταν το αντικαταθλιπτικό διακοπεί, η κατάθλιψη θα επιστρέψει, οπότε η ψυχοθεραπεία και/ή η επανέναρξη της φαρμακευτικής αγωγής είναι οι μοναδικές επιλογές.

Όμως η μακροχρόνια κλινική κατάθλιψη δεν υποχωρεί από μόνη της. Η Ρόντα θα μπορούσε να οδηγηθεί σε σοβαρή κρίση αν σταματούσε να παίρνει τα φάρμακά της. Ο γιατρός της θα πρέπει να αξιολογήσει αν θα πρέπει να της συνταγογραφηθεί σταθεροποιητής της διάθεσης μαζί με το αντικαταθλιπτικό.

5 . "Οι παρενέργειες με κάνουν να αισθάνομαι χάλια..."

Υπάρχουν αρκετές παρενέργειες λόγω των οποίων θα πρέπει να σταματάει τη λήψη ενός συγκεκριμένου φαρμάκου, όπως, σημάδια όψιμης δυσκινησίας, (μια σοβαρή διαταραχή της κίνησης), θολή όραση που επιμένει, λιποθυμία, μυϊκή αδυναμία ή πόνος, και πολλές άλλες. Εντούτοις, εκτός εάν μια παρενέργεια είναι άμεσα απειλητική για τη ζωή (σε τέτοια περίπτωση θα πρέπει να πάς στο πλησιέστερο τμήμα επειγόντων περιστατικών), δεν θα πρέπει να διακόψεις την λήψη τους απότομα: κάτι τέτοιο μπορεί συχνά να προκαλέσει περισσότερες επιπλοκές. Ενημερώσου για τις σοβαρές παρενέργειες των φαρμάκων σου και κάλεσε αμέσως το θεράποντα ιατρό σου εάν παρατηρήσεις αυτά τα συμπτώματα.

Αλλά υπάρχουν και άλλες παρενέργειες που βιώνουν πολλοί άνθρωποι και που είναι μεν πολύ ενοχλητικές αλλά όχι επικίνδυνες. Η Κάρεν, ο Ραλφ κι η Σούζαν δεν έχουν επικίνδυνες παρενέργειες, αλλά τις συνήθεις και ενοχλητικές. Η Κάρεν έχει πάρει 19 κιλά από τα ψυχοφάρμακα και είναι τόσο στενοχωρημένη και θυμωμένη για το βάρος της που θέλει να σταματήσει εντελώς τα φάρμακά. Ο Ραλφ έχει χάσει τις σεξουαλικές ορμές του και έχει την ίδια αντίδραση. Η Σούζαν αισθάνεται διαρκώς νωθρότητα και ατονία.

Και οι τρεις αυτοί άνθρωποι πρέπει να συζητήσουν πάνω σ' αυτό με τους γιατρούς τους.
Η Σούζαν χρειάζεται κατά πάσα πιθανότητα αλλαγή φαρμάκου. Τι γίνεται όμως με τον Ραλφ και την Κάρεν;

Το πρώτο ερώτημα που πρέπει ο καθένας να απαντήσει είναι: Πόσο καλά ενεργεί σε μένα το φάρμακο που παίρνω;

Ο Ραλφ έχει αποπειραθεί να αυτοκτονήσει δύο φορές πριν από την έναρξη της φαρμακευτικής αγωγής και δεν έχει καθόλου αυτοκαταστροφική διάθεση από τότε. Τα καταθλιπτικά επεισόδια του είναι σπάνια και όχι σοβαρά. Η Κάρεν έχασε συνεχόμενα τρεις καλές θέσεις εργασίας λόγω εκτός ελέγχου μανιακής συμπεριφοράς συμπεριλαμβανομένων παραισθήσεων και τώρα κατέχει την ίδια θέση εργασίας για τέσσερα χρόνια μετά από προαγωγή και χωρίς ψυχωσικά συμπτώματα πλέον. Μερικές φορές βρίσκεται σε ήπια υπομανία, αλλά ποτέ σε μανία. Τα φάρμακά τους κάνουν σπουδαία δουλειά.

Ο ψυχίατρος του Ραλφ, μπορεί να είναι σε θέση να κάνει κάποιες αλλαγές ή προσθήκες στα φάρμακα του που θα βελτιώσουν τη σεξουαλική επιθυμία και την απόδοση του.
Μπορεί να αποφασίσουν να δοκιμάσουν την αντικατάσταση ενός φαρμακευτικού σκευάσματος με ένα νέο, για να εξεταστεί αν ο καινούργιος συνδυασμός θα είναι εξίσου αποτελεσματικός με τον προηγούμενο, αλλά δεν θα έχει παρενέργεια στην σεξουαλική λειτουργία. Το μοναδικό πράγμα που θα ήταν εντελώς ανεύθυνο θα ήταν απλά να σταματήσει να παίρνει για αυτόν τον λόγο τα συνταγογραφούμενα φάρμακά του. Όμως αν τα νέα φάρμακα δεν ενεργούν τόσο καλά, ο Ραλφ μπορεί απλά να επιλέξει ανάμεσα στην αυτοκαταστροφική κατάθλιψη και την μειωμένη σεξουαλική διάθεση.

Η αύξηση του βάρους από τα ψυχοφάρμακα είναι ένα τεράστιο πρόβλημα. Όσοι ξεκίνησαν αδύνατοι και τώρα έχουν αρκετά περιττά κιλά γνωρίζουν πόσο δυσάρεστο είναι αυτό. Ξανά και ξανά ακούμε, «Έχω δοκιμάσει τα πάντα για να χάσω βάρος, και τίποτα δεν αποδίδει».
Και είναι αλήθεια ότι αν και η σημαντική αύξηση βάρους δεν είναι άμεσα απειλητική για τη ζωή, μπορεί να έχει επικίνδυνες συνέπειες για την υγεία μακροπρόθεσμα.

Η Κάρεν πρέπει να γνωρίζει ότι δεν είναι αδύνατο να χάσει βάρος ενώ παίρνει ψυχοφάρμακα.
Το να είναι ενήμερη γι' αυτό μπορεί να την βοηθήσει. Η έρευνα έχει αποδείξει ότι οι άνθρωποι μπορούν να χάσουν βάρος, ακόμη και κατά τη λήψη αυτών φαρμάκων που προκαλούν αύξηση του βάρους, όπως το Seroquel (κουετιαπίνη) και Zyprexa (ολανζαπίνη) .

Στην περίπτωση της Κάρεν επίσης, το να το συζητήσει με τον γιατρό της είναι σημαντικό, αλλά στο τέλος, εκείνη είναι που θα πρέπει να αποφασίσει αν θα προτιμούσε να πάει πίσω στην ανεξέλεγκτη μανία που προκαλεί σοβαρά προβλήματα στην ζωή της, ή να συνεχίσει να μάχεται με τα παραπανίσια κιλά.

 

Υπάρχουν λοιπόν πέντε βασικοί λανθασμένοι λόγους για να μην παίρνεις, ή να διακόψεις την φαρμακευτική θεραπεία σου.
Σε κάθε περίπτωση, το μεγάλο ερώτημα που πρέπει να απαντηθεί είναι:

«Αξίζει τον κόπο να αποφύγω τα φάρμακα και να είμαι σε άθλια και/ή επικίνδυνη διάθεση;»

 

Κείμενο: Marcia Purse, About.com Guide
Πηγή: http://bipolar.about.com/od/complianceissues/a/5badreasons.htm
Μετάφραση: Ελένη Διαμαντή, Γραμματέας Ελεγκτικής Επιτροπής ΜΑΖΙ
Επιμέλεια στα ελληνικά: Αγγελική Μενεδιάτου, Ψυχολόγος, Μ.Α. Κλινικής Ψυχολογίας, Πρόεδρος ΔΣ και Επιστημονική Υπεύθυνη του ΜΑΖΙ