Διαβάστε επίσης
Joomla Templates and Joomla Extensions by JoomlaVision.Com

facebook_icon

Σύνδεση στο forum



climax

Αναζήτηση
Χρήστες
Έχουμε 41 επισκέπτες συνδεδεμένους
Αρχική Κατάθλιψη Φαρμακευτική αγωγή
Ευρετήριο Άρθρων
Κατάθλιψη και φαρμακευτική αγωγή
Πως λειτουργούν τα αντικαταθλιπτικά
Οδηγίες χρήσης αντικαταθλιπτικών (γενικά)
Παρενέργειες αντικαταθλιπτικών (γενικά)
Αποτελεσματικότητα αντικαταθλιπτικών (γενικά)
Είδη αντικαταθλιπτικών
Άλλα φάρμακα που ενδέχεται να χορηγηθούν
ΜΠΟΡΕΙ Η ΚΑΤΑΘΛΙΨΗ ΝΑ ΘΕΡΑΠΕΥΤΕΙ ΧΩΡΙΣ ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΗ ΑΓΩΓΗ;
Όλες οι σελίδες

 

 

 ANTIDEPRESSANTS

 Τα φάρμακα που χρησιμοποιούνται στην θεραπεία οποιουδήποτε τύπου καταθλιπτικής διαταραχής είναι τα αντικαταθλιπτικά. Τα φάρμακα αυτά χρησιμοποιούνται όμως και για την αντιμετώπιση άλλων καταστάσεων όπως οι αγχώδεις διαταραχές (διαταραχή κρίσεων πανικού, ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή), οι διαταραχές διατροφής (νευρική ανορεξία, βουλιμία), τα σύνδρομα χρόνιου πόνου, η νυχτερινή ενούρηση, η διακοπή του καπνίσματος, ο αλκοολισμός κ.ά.

!! Αν δεν είστε σίγουροι γιατί ο γιατρός σας συνταγογράφησε αντικαταθλιπτικά φάρμακα, θα πρέπει να το συζητήσετε μαζί του.

 

→  Ποιος χρειάζεται αντικαταθλιπτικά;

Αν έχετε ήπια κατάθλιψη, πιθανότατα δεν χρειάζεστε αντικαταθλιπτική αγωγή, αν έχετε μέτρια κατάθλιψη, πιθανότητα να χρειάζεστε και αν έχετε σοβαρή είναι βέβαιο ότι χρειάζεστε αντικαταθλιπτικά.

 

Η φαρμακευτική αντιμετώπιση της κατάθλιψης δεν είναι απλή ούτε μικρής διάρκειας, καθώς στόχος, εκτός από την αντιμετώπιση των συμπτωμάτων, είναι και η αποφυγή της υποτροπής, που είναι συχνή. Επιπλέον, επειδή κάθε άτομο πάσχει κατά κάποιον τρόπο από την "δική" του κατάθλιψη, η εξεύρεση του κατάλληλου γι' αυτό φάρμακο μπορεί να αποδειχθεί όχι και τόσο απλή διαδικασία.

 

Παρακάτω, μπορείτε να διαβάσετε πληροφορίες για τα εξής θέματα σχετικά με την φαρμακευτική αγωγή της κατάθλιψης:

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ: 

-         Πώς λειτουργούν τα αντικαταθλιπτικά

-         Οδηγίες λήψης αντικαταθλιπτικών (γενικά)

-         Παρενέργειες αντικαταθλιπτικών (γενικά)

-         Αποτελεσματικότητα (γενικά)

-         Είδη αντικαταθλιπτικών

-         Άλλα φάρμακα που ενδέχεται να χορηγηθούν

 


 

 

 

 

ΠΩΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΟΥΝ ΤΑ ΑΝΤΙΚΑΤΑΘΛΙΠΤΙΚΑ

 →  Πώς επικοινωνούν τα νευρικά κύτταρα:

Ο ανθρώπινος εγκέφαλος είναι το πιο πολύπλοκο, πολυσύνθετο "κέντρο επικοινωνιακών συνδέσεων" στον κόσμο. Δέκα εκατομμύρια εγκεφαλικά κύτταρα μεταδίδουν δισεκατομμύρια μηνύματα κάθε δευτερόλεπτο. Κι αυτό συμβαίνει συνεχώς και χωρίς να το αντιλαμβανόμαστε. Μπορεί να απαιτούνται εκατοντάδες νευρικά κύτταρα για να εκτελέσουμε οποιαδήποτε ενέργεια ή να κάνουμε μια σκέψη. Για να συνεργαστούν τα νευρικά κύτταρα χρειάζεται να επικοινωνήσουν μεταξύ τους.

Τα νευρικά κύτταρα του εγκεφάλου χωρίζονται μεταξύ τους από ένα μικρό χώρο, την "σύναψη", δεν έχουν δηλαδή άμεση επαφή το ένα με το άλλο. Για να μεταφέρουν μηνύματα από το ένα στο άλλο, τα νευρικά κύτταρα απελευθερώνουν χημικές ουσίες που ονομάζονται νευροδιαβιβαστές. Οι νευροδιαβιβαστές αφήνουν το ένα νευρικό κύτταρο, διασχίζουν τον χώρο της σύναψης και φθάνουν στο επόμενο κύτταρο στο οποίο προσκολλώνται στους ειδικούς υποδοχείς (θέσεις) που μπορούν να προσλάβουν αυτές τις χημικές ουσίες και να ανταποκριθούν. Το μήνυμα μεταφέρεται μόνο όταν υπάρχει αρκετός νευροδιαβιβαστής στην σύναψη. Μετά την απελευθέρωση τους, οι νευροδιαβιβαστές διασπώνται ή επαναπορροφώνται από τα νευρικά κύτταρα που τους απελευθέρωσαν.

 

 epikoinonia_nevrikon_kittaron

Εικόνα 1: Πώς επικοινωνούν τα νευρικά κύτταρα.

 

 

 

 

 

 

 

 

Μελέτες έχουν δείξει ότι κάποιοι σημαντικοί νευροδιαβιβαστές (σεροτονίνη, ντοπαμίνη, νοραδρεναλίνη) υπολείπονται στην κατάθλιψη: τα επίπεδα τους είναι χαμηλά στις συνάψεις και αυτό οδηγεί σε λανθασμένη εγκεφαλική επικοινωνία και μεταφορά μηνυμάτων.

Τα αντικαταθλιπτικά δρουν αυξάνοντας την ποσότητα των νευροδιαβιβαστών στο χώρο ανάμεσα στα κύτταρα.

Η αύξηση του νευροδιαβιβαστή στην σύναψη μπορεί να επιτευχθεί με διάφορα είδη αντικαταθλιπτικών που δρουν με διαφορετικό τρόπο:

- Αυξάνοντας την ποσότητα του νευροδιαβιβαστή που παράγεται

- Εμποδίζοντας την διάσπαση των νευροδιαβιβαστών

- Αναστέλλοντας την επαναρρόφηση (ή επαναπρόσληψη) των νευροδιαβιβαστών της σύναψης από τα νευρικά κύτταρα.

Έτσι, επαναφέρουν την ισορροπία των νευροδιαβιβαστών στις εγκεφαλικές νευρικές συνάψεις. Με την πάροδο του χρόνου, ο οργανισμός διορθώνει τα ελλείμματα του και τα αντικαταθλιπτικά δεν χρειάζονται πλέον (στις περισσότερες περιπτώσεις).

 

 leitourgia_SSRI

Εικόνα 2: Παράδειγμα λειτουργίας των αντικαταθλιπτικών, πώς λειτουργούν οι SSRI.

 leitourgia_antikatathliptikon

 

Εικόνα 3: Πώς λειτουργούν τα αντικαταθλιπτικά.

 

 

 

 

 

 

 

 

ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Οι εικόνες 1 και 3 προέρχονται από το βιβλίο "Μάθετε για την κατάθλιψη", σελ. 15 και 60 αντίστοιχα (Εκδόσεις Πασχαλίδη, Σειρά "Οικογενειακός Ιατρός" της British Medical Association, 2008, Συγγραφέας Dr Kwame McKenzie). Η εικόνα 2 προέρχεται από το βιβλίο "Κατάθλιψη: Όσα πρέπει να ξέρουμε", σελ. 151 (Εκδόσεις ΣΚΑΙ Βιβλίο, από την σειρά "Ιατρικοί Οδηγοί για όλη την Οικογένεια", 2008, Συγγραφέας: Dr Melvyn Lurie).

 

Κείμενο: Αγγελική Μενεδιάτου, Ψυχολόγος, Μ.Α. Κλινικής Ψυχολογίας και Άγγελος Κουκλινός, Ψυχίατρος

 


 

 

 

 

 

ΟΔΗΓΙΕΣ ΧΡΗΣΗΣ ΤΩΝ ΑΝΤΙΚΑΤΑΘΛΙΠΤΙΚΩΝ (ΓΕΝΙΚΑ)

◊ Ο γιατρός που είναι κατάλληλα καταρτισμένος και έχει την αντίστοιχη εμπειρία για την χορήγηση αντικαταθλιπτικής αγωγής είναι ο ψυχίατρος. Ο ψυχίατρος θα συστήσει το κατάλληλο φάρμακο καθώς και την καθημερινή δόση. Η πιθανότητα υποτροπής της κατάθλιψης έχει συχνά στενή σχέση με την μη συμμόρφωση του ασθενούς στις οδηγίες του θεράποντος ιατρού (πρώιμη διακοπή της αγωγής, μη συστηματική λήψη των φαρμάκων, μη συμμόρφωση με την προτεινόμενη καθημερινή δόση). Είναι λοιπόν σημαντικό να ακολουθείτε αυστηρά τις οδηγίες του θεραπευτικού πλάνου που σας σύστησε ο γιατρός σας.

◊ Αν παίρνετε άλλα φάρμακα ή φυτικά σκευάσματα, συμπεριλαμβανομένου οποιουδήποτε φαρμάκου αγοράσατε μόνοι σας (ακόμα κι αν πρόκειται για φάρμακο που δεν χρειάζεται συνταγογράφηση) ή σας το έγραψε γιατρός, είναι σημαντικό να ρωτήσετε τον γιατρό σας αν είναι ασφαλής η λήψη τους μαζί με τα αντικαταθλιπτικά (για να αποφευχθούν τυχόν αλληλεπιδράσεις). Είναι επίσης σημαντικό να ενημερώνετε τον γιατρό σας για άλλες οργανικές παθήσεις ή ιστορικό ψυχολογικών προβλημάτων ώστε να επιλέξει το φάρμακο που σας ταιριάζει.

◊ Σε γενικές γραμμές, όταν κανείς λαμβάνει θεραπευτική αγωγή, δεν πρέπει να καταναλώνει αλκοόλ. Ιδιαίτερα στην περίπτωση των ψυχιατρικών φαρμάκων, οι αλληλεπιδράσεις με το αλκοόλ είναι πολύπλοκες και γενικά είτε οδηγούν σε σοβαρές και ανεπιθύμητες παρενέργειες είτε υποβαθμίζουν τη θεραπευτική ικανότητα των φαρμάκων. Χρειάζεται να είστε ιδιαίτερα προσεκτικοί, καθώς το αλκοόλ επηρεάζει διαφορετικά κάθε άνθρωπο, ειδικά κατά την διάρκεια λήψης φαρμάκων. Συμβουλευτείτε τον γιατρό σας αν πίνετε συστηματικά.

◊ Τα ναρκωτικά μπορεί να επηρεάσουν την αντικαταθλιπτική σας θεραπεία. Υπάρχουν πολύ λίγες πληροφορίες σχετικά με την λήψη αντικαταθλιπτικών σε συνδυασμό με τα ναρκωτικά με αποτέλεσμα η επίδραση και η ασφάλεια της ταυτόχρονης λήψης τους να είναι άγνωστες. Είναι καλύτερο να μην κάνετε χρήση ναρκωτικών ουσιών ενώ παίρνετε αντικαταθλιπτική αγωγή. Ενδέχεται να χρειάζεστε εξειδικευμένη βοήθεια και υποστήριξη γι' αυτό.

◊ Όταν χρησιμοποιούνται φάρμακα για τη θεραπεία της κατάθλιψης, οι γιατροί επιβάλλεται να παρακολουθούν τους ασθενείς τους τακτικά με στόχο να ελέγχουν την κατάσταση τους, την αποτελεσματικότητα της θεραπείας και να ανιχνεύουν τυχόν παρενέργειες που παρουσιάζονται. Η παρακολούθηση αυτή πρέπει να αρχίζει εντός 1 έως 2 εβδομάδων μετά την πρώτη φορά λήψης του φαρμάκου και να συνεχίζεται 1 φορά την εβδομάδα ή 1 φορά στις 15 μέρες μέχρι την σταθεροποίηση της κατάστασης. Στη συνέχεια, η παρακολούθηση γίνεται κάθε 1 ή 2 μήνες.

Η φαρμακευτική θεραπεία της κατάθλιψης χωρίζεται σε δύο στάδια: Το πρώτο στάδιο ονομάζεται οξεία θεραπεία και έχει στόχο να νιώσετε καλύτερα. Το δεύτερο στάδιο ονομάζεται θεραπεία συντήρησης ή διατήρησης και έχει στόχο να παραμείνετε καλά. Εάν η κατάθλιψη δεν βελτιώνεται σε 6 έως 8 εβδομάδες από την ημέρα έναρξης της θεραπείας, ο γιατρός οφείλει να προχωρήσει στην τροποποίηση (αύξηση της δόσης του φαρμάκου) ή την αλλαγή της φαρμακευτικής αγωγής (αντικατάσταση με άλλο αντικαταθλιπτικό ή συνδυασμός 2 φαρμάκων όταν το ένα φάρμακο από μόνο του δεν είναι αρκετό).
Οι ασθενείς με ένα πρώτο επεισόδιο κατάθλιψης που υποχωρεί πλήρως μετά από φαρμακευτική θεραπεία, χρειάζεται να συνεχίζουν το φάρμακο τους για ακόμη 6 έως 9 μήνες για να μειωθούν οι πιθανότητες η κατάθλιψη να παρουσιαστεί ξανά (υποτροπή). Οι ασθενείς που είχαν 2 ή περισσότερα επεισόδια κατάθλιψης στο παρελθόν πιθανόν να χρειάζεται να συνεχίσουν τη θεραπεία τους για περισσότερο από 9 μήνες. Ορισμένοι γιατροί συμβουλεύουν τους ασθενείς τους να συνεχίσουν την φαρμακευτική αγωγή για αόριστο χρονικό διάστημα, αν το πρώτο επεισόδιο κατάθλιψης εκδηλώθηκε μετά την ηλικία των 50 ετών (υπάρχει αυξημένος κίνδυνος υποτροπής). Ορισμένα (λίγα) άτομα χρειάζεται να παίρνουν φάρμακα επ' αόριστον για να ελέγχουν την κατάθλιψη και να προλαμβάνουν τις υποτροπές.

Οι αποφάσεις σχετικά με την διάρκεια της λήψης αντικαταθλιπτικών είναι διαφορετικές για κάθε άτομο καθώς λαμβάνονται υπόψη πολλοί παράγοντες και τα εξατομικευμένα χαρακτηριστικά του ασθενούς και των συνθηκών.

◊ Οι ενήλικες που λαμβάνουν αντικαταθλιπτικά φάρμακα, ιδιαίτερα οι ασθενείς με κατάθλιψη, πρέπει να παρακολουθούνται στενά, ειδικά στην αρχική περίοδο λήψης της φαρμακευτικής αγωγής, για τυχόν επιδείνωση της κατάθλιψης τους ή για αύξηση σκέψεων ή συμπεριφοράς αυτοκτονίας. Ιδιαίτερα, η στενή παρακολούθηση είναι πολύ σημαντική και επιβάλλεται όταν τα αντικαταθλιπτικά φάρμακα χορηγούνται για πρώτη φορά ή όταν οι δόσεις των φαρμάκων που χορηγούνται τροποποιούνται. Επίσης, είναι απαραίτητη στους έφηβους ασθενείς. Ασθενείς των οποίων τα συμπτώματα χειροτερεύουν ενώ λαμβάνουν αντικαταθλιπτικά, συμπεριλαμβανομένης και της αύξησης των σκέψεων και συμπεριφοράς αυτοκτονίας, πρέπει άμεσα να αξιολογούνται από ειδικό ψυχίατρο.

◊ Παίρνοντας το φάρμακο σας σωστά και τακτικά (σύμφωνα με τις οδηγίες του γιατρού σας), θα ωφεληθείτε πλήρως από αυτό. Αν παραλείψετε ή ξεχάσετε μια δόση στην συνηθισμένη της ώρα αλλά την θυμηθείτε μέσα στις επόμενες 1-2 ώρες, πάρτε την αμέσως. Αν έχει παρέλθει μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, απλώς παραλείψτε την χαμένη δόση ή ζητήστε την συμβουλή του γιατρού σας. Πάρτε την επόμενη δόση στην σωστή της ώρα και μην παίρνετε παραπάνω φάρμακο στην επόμενη δόση. Αν δεν πάρετε κάποιες δόσεις, ενδέχεται να παρουσιάσετε συμπτώματα "διακοπής" (βλ. παρακάτω)

◊ Τα αντικαταθλιπτικά μπορούν να προκαλέσουν ορισμένα συμπτώματα που ονομάζονται "συμπτώματα διακοπής". Μπορούν να εμφανιστούν αν μειωθεί η δόση, αν παραλειφθούν δόσεις ή κυρίως αν διακοπεί απότομα η λήψη του φαρμάκου. Τα συμπτώματα αυτά είναι συνήθως ήπια και υποχωρούν έπειτα από μερικές μέρες, μπορεί όμως να είναι και σοβαρότερα. Πιθανά τέτοια συμπτώματα είναι: ζάλη, άγχος, αίσθηση ηλεκτρικών εκκενώσεων (ηλεκτροσόκ), συμπτώματα γρίπης (ρίγη, πόνοι στους μύες, πονοκέφαλος), ναυτία, διάρροια, μεταπτώσεις της διάθεσης, ξεσπάματα κλάματος, προβλήματα στον ύπνο (αϋπνία, υπερβολικός αριθμός ονείρων). Η λήψη των αντικαταθλιπτικών δεν πρέπει να διακόπτεται απότομα αλλά σταδιακά και με την σύμφωνη γνώμη του θεράποντος ιατρού, μειώνοντας την δοσολογία εντός χρονικού διαστήματος 4 εβδομάδων συνήθως έως ότου διακοπούν εντελώς. Αν –παρά την σταδιακή διακοπή - πιστεύετε ότι εμφανίζετε ανησυχητικά συμπτώματα, συζητήστε με το γιατρό σας: μπορεί να χρειάζεται να μειώσετε την δοσολογία σας με πιο αργούς ρυθμούς.

 

ΜΥΘΟΣ:

Μόλις νιώσω καλύτερα, μπορώ να σταματήσω να παίρνω τα αντικαταθλιπτικά.

 

 

ΑΛΗΘΕΙΑ:

Όπως συμβαίνει και με την αντιβίωση (που πρέπει να συνεχίσετε να την παίρνετε σύμφωνα με τις οδηγίες του γιατρού, ακόμη κι αν έχετε νιώσει καλύτερα νωρίτερα), πρέπει να συνεχίσετε να παίρνετε τα αντικαταθλιπτικά ακόμα κι αφού νιώσετε καλύτερα.Οι περισσότεροι άνθρωποι που παίρνουν αντικαταθλιπτικά φάρμακα πρέπει να τα λαμβάνουν συνεχώς για 6-9 μήνες. Αυτό το διάστημα χορήγησης αποτρέπει τον κίνδυνο υποτροπής. Ο γιατρός σας είναι αυτός που θα σας καθοδηγήσει και θα σας υποδείξει πότε να αρχίσετε να μειώνετε τη δόση σας σταδιακά και πότε να σταματήσετε εντελώς τη λήψη φαρμάκων.

 

ΜΥΘΟΣ:

Αν αρχίσω να παίρνω αντικαταθλιπτικά, θα πρέπει να τα παίρνω για το υπόλοιπο της ζωής μου.

 

 

ΑΛΗΘΕΙΑ:

Οι περισσότεροι άνθρωποι που παίρνουν αντικαταθλιπτικά φάρμακα πρέπει να τα λαμβάνουν συνεχώς για 6-9 μήνες. Αυτό όμως δε σημαίνει ότι είναι απαραίτητα για μια ζωή. Ο γιατρός σας είναι αυτός που θα σας καθοδηγήσει και θα σας υποδείξει πότε να αρχίσετε να μειώνετε τη δόση σας σταδιακά και πότε να σταματήσετε εντελώς τη λήψη φαρμάκων. Είναι αλήθεια πάντως ότι η απότομη διακοπή των αντικαταθλιπτικών μπορεί να προκαλέσει προβλήματα, όπως πονοκεφάλους, ζάλη και ναυτία.

 

 

 ΜΥΘΟΣ:

Τα αντικαταθλιπτικά σας βοηθούν να ξεχάσετε τα προβλήματα σας, όχι όμως και να τα αντιμετωπίσετε. 

 

 

 ΑΛΗΘΕΙΑ:

Τα αντικαταθλιπτικά δεν μπορούν να σας κάνουν να ξεχάσετε τα προβλήματα σας αλλά μπορούν να σας βοηθήσουν να είστε σε θέση να ασχοληθείτε μαζί τους. Η κατάθλιψη μπορεί να διαστρεβλώσει την αντίληψη σας για τα προβλήματα σας και να σας εξαντλήσει, αποστερώντας σας από την απαραίτητη ενέργεια για την αντιμετώπιση δύσκολων θεμάτων. Πολλοί θεραπευτές αναφέρουν ότι όταν οι ασθενείς τους παίρνουν αντικαταθλιπτικά, αυτό τους βοηθά να σημειώσουν μεγαλύτερη πρόοδο στην θεραπεία τους. 

       

ΣΗΜΕΙΩΣΗ : Πάντα ανατρέχετε στο ενημερωτικό φυλλάδιο ασθενούς του κατασκευαστή που συνοδεύει την συσκευασία του φαρμάκου σας για περισσότερες πληροφορίες και τον πλήρη κατάλογο των ανεπιθύμητων ενεργειών και προφυλάξεων. Αν έχετε οποιεσδήποτε ερωτήσεις ή απορίες σχετικά με την φαρμακευτική σας αγωγή, μην διστάσετε να ρωτήσετε τον γιατρό σας. Το παρόν ενημερωτικό κείμενο περιέχει μόνο γενικές πληροφορίες και δεν αντικαθιστά την εμπειρία και την κρίση του γιατρού σας, ο οποίος είναι και ο μόνος κατάλληλος και υπεύθυνος για το πλάνο της εξατομικευμένης θεραπευτικής σας αγωγής.

 

Κείμενο: Αγγελική Μενεδιάτου, Ψυχολόγος, Μ.Α. Κλινικής Ψυχολογίας και Άγγελος Κουκλινός, Ψυχίατρος

 


 

 

 

 

ΠΑΡΕΝΕΡΓΕΙΕΣ ΑΝΤΙΚΑΤΑΘΛΙΠΤΙΚΩΝ (ΓΕΝΙΚΑ)

 Παρενέργεια (ή ανεπιθύμητη ενέργεια) είναι μια αρνητική, ανεπιθύμητη δράση του φαρμάκου. Όλα τα φάρμακα έχουν παρενέργειες, οι οποίες ποικίλλουν από ήπιες (π.χ. ελαφριά στομαχική διαταραχή) έως εξαιρετικά σοβαρές (σπάνια).

Μερικές παρενέργειες των αντικαταθλιπτικών ενδέχεται να εμφανιστούν αμέσως μετά την έναρξη της θεραπείας. Οι περισσότερες είναι προσωρινές και υποχωρούν έπειτα από μερικές μέρες ή εβδομάδες. Οι παρενέργειες δεν συμβαίνουν σε όλους, επίσης σε άλλους ανθρώπους εμφανίζονται περισσότερο και σε άλλους λιγότερο. Οι γιατροί δεν μπορούν να προβλέψουν ποιες παρενέργειες θα παρουσιάσει ή όχι ένα άτομο. Ο λόγος για τον οποίο ορισμένα άτομα αντιμετωπίζουν περισσότερες παρενέργειες από άλλα είναι άγνωστος. Αν αισθάνεστε ότι έχετε παρενέργειες, οι οποίες σας προκαλούν ενοχλήσεις, συζητήστε με το γιατρό σας.

 Γενικά, τα σύγχρονα αντικαταθλιπτικά (SSRIs, μιτραζαπίνη κ.ά.) δεν προκαλούν τόσο σοβαρές αλληλεπιδράσεις με φάρμακα και ενοχλητικές παρενέργειες όσο τα φάρμακα παλιότερης γενιάς (τρικυκλικά και ΜΑΟΙs).

Μερικές από τις πιο συνηθισμένες παρενέργειες των αντικαταθλιπτικών είναι οι εξής:

-ξηροστομία (βοηθούν η αυξημένη κατανάλωση νερού, η μάσηση τσίχλας χωρίς ζάχαρη, το συχνό πλύσιμο των δοντιών)

-διαταραχές του γαστρεντερικού (βοηθά η κατανάλωση ακατέργαστων δημητριακών, φρούτων και λαχανικών)

-αίσθημα ζάλης (συνιστάται η σταδιακή ανύψωση από το κρεβάτι ή την καρέκλα)

-θολή όραση

-ελαφρά υπνηλία (κατασταλτικά καταθλιπτικά: συνίσταται η λήψη του φαρμάκου πριν τον ύπνο) ή αντίθετα διέγερση (διεγερτικά αντικαταθλιπτικά: συνίσταται η λήψη του φαρμάκου το πρωί).

Περισσότερες πληροφορίες για τις παρενέργειες των αντικαταθλιπτικών μπορείτε να βρείτε παρακάτω, στην αναλυτική περιγραφή των διαφόρων ειδών αντικαταθλιπτικών.

 

ΜΥΘΟΣ:

Τα αντικαταθλιπτικά φάρμακα προκαλούν εθισμό και αλλάζουν την προσωπικότητα.

 

 

ΑΛΗΘΕΙΑ:

Τα αντικαταθλιπιτκά δεν προκαλούν εξάρτηση και εθισμό ούτε αλλάζουν την προσωπικότητα. Η σωστή χρήση των αντικαταθλιπτικών φαρμάκων όπως αυτή έχει οριστεί από το θεράποντα ιατρό εξασφαλίζει την ομαλή εξέλιξη της θεραπείας. Όταν η θεραπεία έχει ολοκληρωθεί, ο ασθενής, με την καθοδήγηση του θεράποντος ιατρού, μπορεί να διακόψει (σταδιακά) τα φάρμακα, χωρίς να προκύψει κανένα πρόβλημα.  

 

 

ΜΥΘΟΣ: 

 Η λήψη αντικαταθλιπτικών φαρμάκων θα οδηγήσει σε αύξηση του βάρους

 

 

 ΑΛΗΘΕΙΑ:

Η αύξηση του σωματικού βάρους είναι μία από τις πιθανές παρενέργειες των αντικαταθλιπτικών. Μερικά αντικαταθλιπτικά μπορεί να έχουν περισσότερες πιθανότητες από άλλα να οδηγήσουν σε αύξηση του βάρους. Άλλα όμως μπορεί να σας κάνουν να χάσετε βάρος. Αν το θέμα του βάρους είναι κάτι που σας απασχολεί, καλύτερα να το συζητήσετε με το γιατρό σας.

 

 

 ΜΥΘΟΣ:

 Τα αντικαταθλιπτικά καταστρέφουν τη σεξουαλική ζωή.

 

 

 ΑΛΗΘΕΙΑ:

 Τα αντικαταθλιπτικά μπορεί να έχουν επιπτώσεις στη σεξουαλική λειτουργία. Το πρόβλημα είναι συνήθως η δυσκολία στην επίτευξη οργασμού και όχι τόσο η έλλειψη επιθυμίας. Ωστόσο επειδή η ίδια η κατάθλιψη ρίχνει τη λίμπιντο, πολλές φορές δεν είναι σαφές αν για τα σεξουαλικά προβλήματα ευθύνεται η ασθένεια ή τα αντικαταθλιπτικά. Όπως και με άλλες παρενέργειες, ορισμένα αντικαταθλιπτικά μπορεί να είναι πιο πιθανό από κάποια άλλα να προκαλέσουν σεξουαλικά προβλήματα. Σε ορισμένες περιπτώσεις, η παρενέργεια των αντικαταθλιπτικών μπορεί να είναι ακριβώς η αντίθετη, δηλαδή η καθυστέρηση της εκσπερμάτισης (αυτό μπορεί να λειτουργήσει θετικά για κάποιους άντρες, ειδικά αν πριν είχαν πρόβλημα πρόωρης εκσπερμάτισης). Οι σεξουαλικές παρενέργειες είναι πιο σπάνιες στις γυναίκες. Σε κάθε περίπτωση, οι σεξουαλικές παρενέργειες μπορούν να αμβλυνθούν με την μείωση της δοσολογίας ή με την αλλαγή των αντικαταθλιπτικών, πάντα σύμφωνα με τις οδηγίες του θεράποντος ιατρού. Στις περιπτώσεις που οι παρενέργειες δεν μπορούν να επιλυθούν, γιατρός και ασθενής ακολουθούν την λογική κινδύνου-οφέλους: αν η βελτίωση της κατάθλιψης θεωρείται σημαντικότερη από την φυσιολογική σεξουαλική λειτουργία, η φαρμακευτική αγωγή συνεχίζεται. Αν όχι, διακόπτεται. Τέλος, μπορεί ο γιατρός σας να σας συστήσει κάποιο φάρμακο για πρόβλημα στύσης (π.χ. Viagra) παράλληλα με το αντικαταθλιπτικό. 

 

  

ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Πάντα ανατρέχετε στο ενημερωτικό φυλλάδιο ασθενούς του κατασκευαστή που συνοδεύει την συσκευασία του φαρμάκου σας για περισσότερες πληροφορίες και τον πλήρη κατάλογο των ανεπιθύμητων ενεργειών και προφυλάξεων. Αν έχετε οποιεσδήποτε ερωτήσεις ή απορίες σχετικά με την φαρμακευτική σας αγωγή, μην διστάσετε να ρωτήσετε τον γιατρό σας. Το παρόν ενημερωτικό κείμενο περιέχει μόνο γενικές πληροφορίες και δεν αντικαθιστά την εμπειρία και την κρίση του γιατρού σας, ο οποίος είναι και ο μόνος κατάλληλος και υπεύθυνος για το πλάνο της εξατομικευμένης θεραπευτικής σας αγωγής.

 

Κείμενο: Αγγελική Μενεδιάτου, Ψυχολόγος, Μ.Α. Κλινικής Ψυχολογίας και Άγγελος Κουκλινός, Ψυχίατρος


 

 

 

 

ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ ΑΝΤΙΚΑΤΑΘΛΙΠΤΙΩΝ (ΓΕΝΙΚΑ)

Η κύρια ένδειξη των αντικαταθλιπτικών είναι η μείζων κατάθλιψη, μονοπολική ή διπολική. Τα αντικαταθλιπτικά έχουν 60% - 80% επιτυχία στην ανακούφιση των συμπτωμάτων της κατάθλιψης. Είναι λιγότερο αποτελεσματικά στη δυσθυμική διαταραχή και στις διαταραχές προσαρμογής με καταθλιπτική διάθεση.

Η θεραπευτική δράση των αντικαταθλιπτικών είναι εμφανής μετά την πάροδο τουλάχιστον 2 εβδομάδων: έχουν πιο αργή δράση από τα υπόλοιπα φάρμακα για την αντιμετώπιση των ψυχικών παθήσεων. Δεδομένου ότι δεν μπορεί ο γιατρός σας να είναι σίγουρος εκ των προτέρων για το ποιο φάρμακο και σε ποια δοσολογία θα είναι περισσότερο αποτελεσματικό στην δική σας περίπτωση και ενδέχεται συνεπώς να κάνει αλλαγές στην αγωγή σας, χρειάζεται αρκετός χρόνος μέχρι να φανούν τα πρώτα αποτελέσματα. Σπάνια, συμβαίνει κάποιοι άνθρωποι να ξυπνούν ένα πρωί και να νιώθουν πολύ καλύτερα. Είναι συνήθως οι άνθρωποι που περιγράφουν την κατάθλιψη τους σαν ένα μαύρο σύννεφο. Για τους περισσότερους όμως, η βελτίωση συντελείται αργά και δεν γίνεται άμεσα αντιληπτή (τα συμπτώματα της διαταραχής ύπνου και όρεξης ενδέχεται να είναι τα πρώτα που θα υποχωρήσουν).

Η θεραπεία στοχεύει στην πλήρη ύφεση της κατάθλιψης και όχι απλά στην βελτίωση της εικόνας των συμπτωμάτων του. Γι' αυτό η αγωγή συνεχίζεται και αφότου κάποιος αρχίσει να αισθάνεται φυσιολογικά καθώς η ευεργετική δράση των αντικαταθλιπτικών εδραιώνεται με τον καιρό.

Το 60% έως 80% των ασθενών με μείζονα κατάθλιψη ανταποκρίνεται σε μία και μόνη φαρμακοθεραπεία, σε επαρκή δόση, διάρκειας τουλάχιστον 6 εβδομάδων. Από τους υπόλοιπους, οι περισσότεροι θα έχουν τουλάχιστον μια μερική ανταπόκριση. Το 10% -15% των ασθενών δεν βελτιώνονται επαρκώς. Για όσους δεν ανταποκρίνονται πλήρως στην πρώτη φαρμακευτική προσπάθεια, ο συνδυασμός φαρμάκων ή η αλλαγή σε διαφορετικό φάρμακο είναι συχνά αποδοτική. Οι περισσότεροι ασθενείς που είναι ανθεκτικοί στη φαρμακευτική θεραπεία συχνά ανταποκρίνονται στο ECT (ηλεκτροσπασμοθεραπεία). Πολλοί ασθενείς που θεωρούνται ανθιστάμενοι στη φαρμακευτική αγωγή, συχνά δεν την έχουν λάβει σε επαρκή δόση ή διάρκεια. Επίσης, ασθενείς με συνυπάρχουσες ψυχιατρικές διαταραχές, όπως διαταραχές προσωπικότητας ή ψυχωτικές διαταραχές έχουν χαμηλότερη συχνότητα ανταπόκρισης. Οι περισσότεροι από τους ασθενείς που πάσχουν από μείζονα κατάθλιψη με ψυχωτικά στοιχεία ανταποκρίνονται καλύτερα στο ECT ή σε συνδυασμό ενός αντικαταθλιπτικού και ενός αντιψυχωτικού (70%-80%), από ότι αν αντιμετωπιστούν με ένα μόνο από αυτά (30%-50%). Η άτυπη κατάθλιψη (που χαρακτηρίζεται από αναστροφή των ζωτικών συμπτωμάτων όπως αυξημένος ύπνος και όρεξη, ευαισθησία στην απόρριψη και έντονο άγχος) ανταποκρίνεται καλύτερα στους αναστολείς της μονοαμινικής οξειδάσης (ΜΑΟΙs) ή στους εκλεκτικούς αναστολείς επαναπρόσληψης της σεροτονίνης (SSRIs) σε σχέση με τα τρικυκλικά αντικαταθλιπτικά (TCAs). Οι πιο βαριές καταθλίψεις σε νοσοκομειακούς ασθενείς τείνουν να ανταποκρίνονται καλύτερα στα τρικυκλικά ή σε ουσίες που επηρεάζουν τόσο τη σεροτονίνη όσο και τη νορεπινεφρίνη (π.χ βενλαφαξίνη [Efexor]), σε σχέση με τους SSRIs. Στους εξωνοσοκομειακούς ασθενείς, καμία ομάδα αντικαταθλιπτικών δεν έχει δείξει κάποιο ιδιαίτερο πλεονέκτημα ως προς την αποτελεσματικότητα. Τα αποτελέσματα των περισσότερων αντικαταθλιπτικών θεραπειών εξελίσσονται αργά μέσα σε αρκετές ημέρες ή εβδομάδες. Μία επαρκής θεραπεία θα περιλάμβανε την κατάλληλη δόση για τουλάχιστον 3-6 εβδομάδες. Εάν η ανταπόκριση είναι ανεπαρκής, μπορεί να είναι αποτελεσματική η αλλαγή σε ένα διαφορετικό αντικαταθλιπτικό (μετά από περίοδο διακοπής, αν είναι δυνατόν) ή η ενδυνάμωση του αντικαταθλιπτικού με κάποιον άλλο παράγοντα όπως έναν σταθεροποιητή του συναισθήματος (π.χ. λίθιο), μια θυροειδική ορμόνη (π.χ. λιοθυρονίνη [Τ3]), κάποιο άλλο αντικαταθλιπτικό (π.χ. συνδυασμός SSRI με αναστολέα επαναπρόσληψης νορεπινεφρίνης ή ντοπαμίνης) ή βουσπιρόνη (Bespar, ένας 5-HT1A αγωνιστής). Ασθενείς που παρόλα αυτά δεν ανταποκρίνονται θα πρέπει να επανεκτιμηθούν ως προς την αρχική διάγνωση ή την παρουσία συνοσηρότητας, η οποία θα μπορούσε να επιπλέξει την έκβαση της θεραπείας. Από τη στιγμή που ο ασθενής περιέλθει σε πλήρη ύφεση συνιστάται θεραπεία συντήρησης για τουλάχιστον 6 μήνες ώστε να μειωθεί η πιθανότητα υποτροπής. Όμως, λόγω της ιδιότητας της μείζονος κατάθλιψης να υποτροπιάζει, ενδείκνυται η προληπτική (μακροπρόθεσμη) θεραπεία ειδικότερα σε ασθενείς με περισσότερα από 2 προηγούμενα καταθλιπτικά επεισόδια. Επίσης, η θεραπεία συντήρησης με πλήρη δόση (π.χ. με την ίδια δόση που απαιτείται για την ύφεση ενός οξέος επεισοδίου) παρατηρήθηκε ότι σε πολλές περιπτώσεις είναι αποτελεσματικότερη κατά της υποτροπής από θεραπείες με μικρότερη δόση.

Όσο αποτελεσματικά κι αν είναι, τα αντικαταθλιπτικά δεν μπορούν να σας προστατεύσουν από τις μεταπτώσεις και τις αντιξοότητες της ζωής. Μειώνοντας τα συμπτώματα της κατάθλιψης, σας επαναφέρουν στο σημείο που βρισκόσασταν πριν την εκδήλωση της: εξακολουθείτε να είστε ευάλωτοι στους έντονα στρεσογόνους παράγοντες (απόλυση, ασθένεια, θάνατος αγαπημένου προσώπου κλπ).

 

ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Πάντα ανατρέχετε στο ενημερωτικό φυλλάδιο ασθενούς του κατασκευαστή που συνοδεύει την συσκευασία του φαρμάκου σας για περισσότερες πληροφορίες και τον πλήρη κατάλογο των ανεπιθύμητων ενεργειών και προφυλάξεων. Αν έχετε οποιεσδήποτε ερωτήσεις ή απορίες σχετικά με την φαρμακευτική σας αγωγή, μην διστάσετε να ρωτήσετε τον γιατρό σας. Το παρόν ενημερωτικό κείμενο περιέχει μόνο γενικές πληροφορίες και δεν αντικαθιστά την εμπειρία και την κρίση του γιατρού σας, ο οποίος είναι και ο μόνος κατάλληλος και υπεύθυνος για το πλάνο της εξατομικευμένης θεραπευτικής σας αγωγής.

 

Κείμενο: Αγγελική Μενεδιάτου, Ψυχολόγος, Μ.Α. Κλινικής Ψυχολογίας και Άγγελος Κουκλινός, Ψυχίατρος


 

 

 

 

ΕΙΔΗ ΑΝΤΙΚΑΤΑΘΛΙΠΤΙΚΩΝ

 

Υπάρχουν πολλών ειδών αντικαταθλιπτικά φάρμακα. Ο μηχανισμός με τον οποίο λειτουργούν διαφέρει από φάρμακο σε φάρμακο, αλλά σε γενικές γραμμές τα φάρμακα αυτά επαναφέρουν την ισορροπία των νευρομεταβιβαστών στον εγκέφαλο, ανεβάζοντας τα επίπεδα της σεροτονίνης, νοραδρεναλίνης και ντοπαμίνης στις εγκεφαλικές νευρικές συνάψεις.

 

1. ΤΡΙΚΥΚΛΙΚΑ (TriCyclic Antidepressants - TCA) ΑΝΤΙΚΑΤΑΘΛΙΠΤΙΚΑ

Ονομάζονται τρικυκλικά λόγω της χημικής δομής τους (τρεις δακτύλιοι που ενώνονται μεταξύ τους και μία πλάγια αλυσίδα). Στα τρικυκλικά αντικαταθλιπτικά βασίστηκε η ψυχιατρική για την θεραπεία της κατάθλιψης τις προηγούμενες δεκαετίες. Έχουν λιγότερο ευνοϊκό προφίλ παρενεργειών (περισσότερες δηλαδή παρενέργειες) σε σχέση με τα πιο σύγχρονα αντικαταθλιπτικά και γι' αυτό η χρήση τους είναι πλέον περιορισμένη. Πάντως, η σύγχρονη ψυχιατρική εξακολουθεί να τα χρησιμοποιεί καθώς είναι ιδιαίτερα αποτελεσματικά στην μέτρια ή σοβαρή κατάθλιψη (ειδικά σε νοσοκομειακούς ασθενείς).

Εκτός από την κατάθλιψη, έχουν ενδείξεις και στην Διαταραχή Πανικού, την Ιδεοψυχαναγκαστική Διαταραχή και τις Φοβίες.

Δρουν ενισχύοντας τη μετάδοση σημάτων στον εγκέφαλο μέσω σεροτονίνης και νοραδρεναλίνης (αυξάνουν την ποσότητα των νευροδιαβιβαστών στην σύναψη, εμποδίζοντας την επαναρρόφηση τους από το κύτταρο που τους ελευθέρωσε).

Η θεραπεία με τα τρικυκλικά αντικαταθλιπτικά πρέπει να ξεκινάει με χαμηλή δοσολογία και στη συνέχεια με σταδιακή αύξηση της δόσης, σε διαιρεμένες δόσεις ή εφάπαξ το βράδυ.

Μερικά τρικυκλικά έχουν διεγερτική δράση και πρέπει να λαμβάνονται το πρωί, ενώ άλλα έχουν κατασταλτική δράση και γι' αυτό είναι προτιμότερο να λαμβάνονται το βράδυ.

 

Στην οικογένεια των TCA ανήκουν:

αμιτριπτυλίνη (amitryptyline)

χλωριμιπραμίνη (ή κλομιπραμίνη, clomipramine)

δοσουλεπίνη (dosulepin)

δοθιεπίνη (dothiepin)

ιμιπραμίνη (imipramine)

λοφεπραμίνη (lofepramine)

νορτριπτυλίνη (nortriptyline)

τριμιπραμίνη (trimipramine)

τραζοδόνη (trazodone)

δοξεπίνη (doxepin).

 

Πιθανές παρενέργειες: υπνηλία, αύξηση σωματικού βάρους, σκοτοδίνη (ζάλη) κατά την έγερση, θολή όραση (προβλήματα εστίασης της όρασης σε μικρή απόσταση), δυσκοιλιότητα, δυσκολία ούρησης (κυρίως σε ηλικιωμένους άνδρες με διογκωμένο προστάτη αδένα), εφίδρωση, ναυτία και έμετος, διαταραχές σεξουαλικής λειτουργίας, ξηρότητα στόματος.

Θεραπεία με TCA θα πρέπει να αποφεύγουν τα ηλικιωμένα και ευπαθή άτομα καθώς και ασθενείς με ιστορικό καρδιακών προβλημάτων. 

ΣΗΜΑΝΤΙΚΟ: Τα τρικυκλικά αντικαταθλιπτικά μπορούν να προκαλέσουν θάνατο από υπερβολική δόση και θα πρέπει να αποφεύγονται σε περιπτώσεις ατόμων με αυτοκτονικό ιδεασμό.

 

2. ΑΝΑΣΤΟΛΕΙΣ ΤΗΣ ΜΟΝΟΑΜΙΝΙΚΗΣ ΟΞΕΙΔΑΣΗΣ (MonoAmine Oxidase Inhibitors – MAOIs)

Οι αναστολείς μονοαμινικής οξειδάσης αυξάνουν την ποσότητα των νευροδιαβιβαστών στην σύναψη εμποδίζοντας την διάσπαση τους από ένα ένζυμο που ονομάζεται μονοαμινοοξειδάση. Αυτό γίνεται αναστέλλοντας την δράση του ενζύμου. Το ένζυμο αυτό όμως έχει και άλλες σημαντικές λειτουργίες όπως η διάσπαση μιας χημικής ένωσης που ονομάζεται τυραμίνη και περιέχεται σε ένα μεγάλο αριθμό τροφών (τυρί, παστά ψάρια και κρέατα, φασόλια, κόκκινο κρασί, προϊόντα σόγιας, συκώτι, πατέ, γιαούρτι και άλλα). Η μεγάλη ποσότητα τυραμίνης προκαλεί αύξηση της αρτηριακής πίεσης, η οποία με την σειρά της προκαλεί έντονη, σφύζουσα κεφαλαλγία, ταχυκαρδία και πιθανώς αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο. Όσοι παίρνουν ΜΑΟΙ πρέπει να ακολουθούν αυστηρή δίαιτα και να προσέχουν πολύ στην χρήση άλλων φαρμάκων.

Για να ανασυνθέσει ο οργανισμός την μονοαμινοοξειδάση, απαιτούνται δύο εβδομάδες. Έτσι, όταν κάποιος διακόπτει το φάρμακο, πρέπει να συνεχίζει την δίαιτα για τουλάχιστον δύο εβδομάδες. Το ίδιο διάστημα "αποχής" χρειάζεται και για προχωρήσει κάποιος στην λήψη άλλου αντικαταθλιπτικού φάρμακου.

Ένας νεότερος τύπος ΜΑΟΙ, που ονομάζεται RIMA (αναστρέψιμος αναστολέας της μονοαμινικής οξειδάσης, υπότυπος Α). Υπάρχουν 2 τύποι μονοαμινοοξειδάσης: ο τύπος Α και ο τύπος Β. Τα RIMA αναστέλλουν μόνο τον ένα τύπο και επίσης δεν καταστρέφουν εντελώς το ένζυμο (το αναστέλλουν μόνο). Έτσι, το πρόβλημα με τις τροφές που περιέχουν τυραμίνη είναι μικρότερο και η δίαιτα (παρόλο που είναι και πάλι απαραίτητη) είναι λιγότερο αυστηρή. Η δράση των RIMA παρέρχεται μία ημέρα μετά την διακοπή τους.

 

Στην οικογένεια των ΜΑΟΙ ανήκουν:

Φαινελζίνη (phenelzine)

Τρανυλκυπρομίνη (tranylcypromine)

Ισοκαρβοξαζίδη (isocarboxazid)

 

Στην οικογένεια των RIMA ανήκουν:

Μοκλοβεμίδη

Λόγω των σοβαρών αλληλεπιδράσεων με τροφές και άλλα φάρμακα, τα ΜΑΟΙ χρησιμοποιούνται πλέον σπάνια. Οι γιατροί στρέφονται συνήθως σε αυτά όταν τα υπόλοιπα δεν έχουν αποτέλεσμα.

 

3. ΕΚΛΕΚΤΙΚΟΙ (ή ΕΠΙΛΕΚΤΙΚΟΙ) ΑΝΑΣΤΟΛΕΙΣ ΕΠΑΝΑΠΡΟΣΛΗΨΗΣ ΣΕΡΟΤΟΝΙΝΗΣ (Selective Serotonin Reuptake Inhibitors - SSRIs)

 Οι εκλεκτικοί αναστολείς επαναπρόσληψης της σεροτονίνης είναι η νέα γενιά φαρμάκων στην αντιμετώπιση της κατάθλιψης (έκαναν την εμφάνιση τους την δεκαετία του 1980). Η αποτελεσματικότητα, η ασφάλεια και η καλή ανοχή τα έχουν καταστήσει φάρμακα πρώτης επιλογής μεταξύ των αντικαταθλιπτικών: λόγω των λιγότερων παρενεργειών, υπάρχουν λιγότερες πιθανότητες οι ασθενείς να διακόψουν πρώιμα την αγωγή.

Η κύρια ένδειξη των SSRI είναι η μείζων κατάθλιψη (μονοπολική και διπολική). Χρησιμοποιούνται όμως επίσης με επιτυχία και σε άλλες διαταραχές όπως οι διαταραχές διατροφής, οι αγχώδεις διαταραχές (διαταραχή κρίσεων πανικού, ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή, διαταραχή μετατραυματικού στρες και κοινωνική φοβία).

Δρουν σταματώντας την επαναπρόσληψη (επαναρρόφηση) του νευροδιαβιβαστή σεροτονίνη από το κύτταρο που την ελευθέρωσε, συνεπώς αυξάνοντας την ποσότητα της ελεύθερης σεροτονίνης στην σύναψη. Ο όρος "εκλεκτικοί" (ή "επιλεκτικοί") αναφέρεται στην ικανότητα του φαρμάκου να επηρεάζει σχεδόν αποκλειστικά την σεροτονίνη και όχι άλλους νευροδιαβιβαστές.

 

Στην οικογένεια των SSRI ανήκουν:

Φλουοξετίνη (fluoxetine)

Φλουβοξαμίνη (fluvoxamine)

Παροξετίνη (paroxetine)

Σερτραλίνη (sertraline)

Σιταλοπράμη (citalopram)

 

Η φλουοξετίνη είναι η δραστική ουσία του γνωστού σε όλους μας Prozac (στην Ελλάδα κυκλοφορεί με την ονομασία Ladose). Έχει ονομαστεί το "χάπι της ευτυχίας" και έχει συνταγογραφηθεί σε εκατομμύρια ανθρώπους στον κόσμο (ειδικά στην Αμερική) ακόμη και σε άτομα με ήπια κατάθλιψη, τα οποία πιθανότατα θα βελτιώνονταν χωρίς φαρμακευτική αγωγή. Παραμένει το πιο διαδεδομένο αντικαταθλιπτικό. Πολλοί επιστήμονες σήμερα ανησυχούν για την υπερβολικά συχνή και "εύκολη" συνταγογράφηση του.

Οι παρενέργειες των SSRI είναι πιο ήπιες από αυτές των τρικυκλικών. Την πρώτη εβδομάδα αγωγής μπορεί το άτομο να νιώσει ήπιο άγχος, τάση για εμετό και ήπιους πονοκεφάλους, παρενέργειες που υποχωρούν με την συνέχιση της θεραπείας. Άλλες συχνές παρενέργειες είναι: υπνηλία, σεξουαλική δυσλειτουργία (καθυστερημένη εκσπερμάτιση, ανοργασμία, στυτική δυσλειτουργία, μείωση της λίμπιντο: οι παρενέργειες αυτού του είδους συμβαίνουν σε ποσοστό 30% των ασθενών).

Πρέπει να γίνεται προσεκτική εκτίμηση για το ενδεχόμενο κινδύνου απόπειρας αυτοκτονίας, τόσο στην αρχή όσο και στην πορεία της θεραπείας. Σε σπάνιες περιπτώσεις, έχει αναφερθεί ότι ασθενείς μπορούν να εκδηλώσουν αυξημένο κίνδυνο απόπειρας αυτοκτονίας στη διάρκεια θεραπείας με SSRI. Oι ασθενείς με κίνδυνο αυτοκτονίας δεν θα πρέπει να διατηρούν οι ίδιοι μεγάλη ποσότητα φαρμάκου. Η οικογένεια θα πρέπει να τους επιτηρεί διακριτικά, ιδιαίτερα στην αρχή της θεραπείας.

Αλληλεπιδράσεις: Επί συγχορηγήσεως με ΜΑΟΙ ή με το βότανο St.John's (St. John's wort = βότανο του Αγίου Ιωάννη, παράγεται από το φυτό Hypericum perforatum και χρησιμοποιείται εναλλακτικά για την θεραπεία κυρίως ήπιων μορφών κατάθλιψης), είναι δυνατόν η σεροτονίνη να αυξηθεί σε τοξικά επίπεδα και να εμφανιστεί σεροτονινεργικό σύνδρομο (ή σύνδρομο της σεροτονίνης). Είναι μια δυνητικά επικίνδυνη για την ζωή κατάσταση. Τα συμπτώματα του συνδρόμου είναι: γρήγορη κίνηση των ματιών, αύξηση των τενόντιων αντανακλαστικών, ακούσιες μυικές συσπάσεις, εξωπυραμιδικά συμπτώματα, απώλεια συντονισμού των κινήσεων και αδεξιότητα (γενικά αστάθεια του αυτόνομου κεντρικού συστήματος), ανησυχία και διέγερση, αίσθημα μέθης και ζάλης, συστολή μυών και χαλάρωση στο σαγόνι, ιδρώτας, μυϊκές συσπάσεις, δυσκαμψία, υψηλή θερμοκρασία σώματος, διανοητικές αλλαγές (σύγχυση, υπομανία), τρόμος, διάρροια, απώλεια συνείδησης, κώμα και τελικά θάνατος.

 

4. ΑΝΑΣΤΟΛΕΙΣ ΕΠΑΝΑΠΡΟΣΛΗΨΗΣ ΣΕΡΟΤΟΝΙΝΗΣ ΚΑΙ ΝΟΡΕΠΙΝΕΦΡΙΝΗΣ (Serotonin – Norepinephrine Reuptake Inhibitors – SNRIs)

Οι αναστολείς της επαναπρόσληψης σεροτονίνης και της νορεπινεφρίνης είναι μια κατηγορία αντικαταθλιπτικών φαρμάκων που χρησιμοποιούνται για την θεραπεία της κλινικής κατάθλιψης και άλλες συναισθηματικές διαταραχές.

Χρησιμοποιούνται επίσης για τη θεραπεία των διαταραχών άγχους, την διαταραχή υπερκινητικότητας – διάσπασης προσοχής (ADHD), και το χρόνιο νευροπαθή πόνο (ειδικά στους διαβητικούς).

Ενεργούν επάνω σε δύο νευροδιαβιβαστές, τη σεροτονίνη και τη νορεπινεφρίνη, σε αντίθεση με τους εκλεκτικούς αναστολείς της επαναπρόσληψης μόνο της σεροτονίνης (SSRIs), οι οποίοι έχουν επιπτώσεις μόνο στη σεροτονίνη. Οι SNRIs είναι νεότεροι από τους SSRIs και υπάρχει μόνο ένας μικρός αριθμός τους αυτή τη στιγμή. Η αποτελεσματικότητα και η ανοχή τους εμφανίζονται να είναι κάπως καλύτερες από τους SSRIs, πιθανόν λόγω της σύνθετης επίδρασής τους.

Στην οικογένεια των  SNRI ανήκουν:

Βενλαφαξίνη (venlafaxine)

Ντουλοξετίνη (duloxetine)

Οι παρενέργειες των SNRIs είναι παρόμοιες με εκείνες των SSRIs (ξηρό στόμα, γαστρεντερικές διαταραχές, σεξουαλικές δυσλειτουργίες, υπέρταση, κ.ά.)

 

5. ΝΟΡΑΔΡΕΝΕΡΓΙΚΑ ΚΑΙ ΕΙΔΙΚΑ ΣΕΡΟΤΟΝΙΝΕΡΓΙΚΑ ΑΝΤΙΚΑΤΑΘΛΙΠΤΙΚΑ (Noradrenergic and Specific Serotonergic Antidepressant- NaSSA)

NaSSA είναι ένα αρκτικόλεξο για τα νοραδρενεργικά και ειδικά σεροτονινεργικά αντικαταθλιπτικά. Το μοναδικό μέχρι στιγμής φάρμακο αυτής της κατηγορίας είναι η μιρταζαπίνη (Mirtazapine): εγκρίθηκε το 1996 για την θεραπεία της ήπιας έως βαριάς κατάθλιψης.

Συνδυάζει αντιισταμινική, νοραδρενεργική και σεροτονινεργική δράση. Σε χαμηλή δοσολογία, υπερισχύει η αντιισταμινική δράση και προκαλεί καταστολή και αύξηση του σωματικού βάρους. Σε υψηλότερες δόσεις δρα περισσότερο ως νοραδρενεργικό και κινητοποιεί τον ασθενή.

Η μιραταζαπίνη έχει μοναδικό φαρμακολογικό προφίλ (αν και η χημική δομή της είναι τετρακυκλική): εκτός από τη βελτίωση της ψυχοπαθολογίας, δρα και στα βασικά βιολογικά συμπτώματα της κατάθλιψης, δηλαδή αϋπνία, απώλεια όρεξης και βάρους. Η μιρταζαπίνη είναι σχετικά ασφαλής ακόμα και αν ληφθεί σε υπερβολική δόση.

Υπάρχουν ενδείξεις ότι είναι χρήσιμη και σε ψυχικές νόσους όπου δεν έχει επίσημα πάρει έγκριση: την διαταραχή πανικού, την ψυχαναγκαστική διαταραχή, το άγχος και την μετατραυματική διαταραχή.

Οι συχνότερες παρενέργειες είναι:

1. η αύξηση της όρεξης και του βάρους (1 στα 6 άτομα). Η μιρταζαπίνη μπορεί να αυξήσει και τα επίπεδα χοληστερίνης και τριγλυκεριδίων στο αίμα. Πρέπει να σημειώσουμε όμως ότι η απώλεια βάρους είναι ένα συχνό σύμπτωμα της κατάθλιψης. Η επιτυχής αντικαταθλιπτική θεραπεία συνοδεύεται συνεπώς από την κανονικοποίηση του βάρους του σώματος. Η επιπλέον επιβάρυνση με κιλά, μπορεί να χρειαστεί κατάλληλη διατροφική αντιμετώπιση.

2. η υπνηλία (υποχωρεί μετά τις πρώτες ημέρες). Περίπου οι μισοί από τους ασθενείς που παίρνουν μιρταζαπίνη αναπτύσσουν την υπνηλία. Για αυτόν τον λόγο, συνιστάται η βραδινή λήψη της, οπότε μπορεί να βοηθήσει και στον ύπνο (η αϋπνία ανήκει στα βασικά βιολογικά συμπτώματα της κατάθλιψης. Η επιτυχής αντικαταθλιπτική θεραπεία συνοδεύεται συνεπώς από την κανονικοποίηση της αϋπνίας), παρόλο που δεν είναι τυπικό υπνωτικό.

3. ξηροστομία (1 στα 4 άτομα).

 

6. ΑΛΛΑ

ΑΝΑΣΤΟΛΕΑΣ ΕΠΑΝΑΠΡΟΣΛΗΨΗΣ ΝΟΡΕΠΙΝΕΦΡΙΝΗΣ ΚΑΙ ΝΤΟΠΑΜΙΝΗΣ. Σε αυτή την κατηγορία ανήκει η βουπροπιόνη και δρα εμποδίζοντας την επαναπρόσληψη της νορεπινεφρίνης και της ντοπαμίνης από το κύτταρο που την απελευθέρωσε.

Υπάρχουν σε εξέλιξη αρκετές έρευνες για την δημιουργία νέων φαρμάκων με στόχο την καλύτερη αποτελεσματικότητα και τις λιγότερες παρενέργειες.

 

ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Πάντα ανατρέχετε στο ενημερωτικό φυλλάδιο ασθενούς του κατασκευαστή που συνοδεύει την συσκευασία του φαρμάκου σας για περισσότερες πληροφορίες και τον πλήρη κατάλογο των ανεπιθύμητων ενεργειών και προφυλάξεων. Αν έχετε οποιεσδήποτε ερωτήσεις ή απορίες σχετικά με την φαρμακευτική σας αγωγή, μην διστάσετε να ρωτήσετε τον γιατρό σας. Το παρόν ενημερωτικό κείμενο περιέχει μόνο γενικές πληροφορίες και δεν αντικαθιστά την εμπειρία και την κρίση του γιατρού σας, ο οποίος είναι και ο μόνος κατάλληλος και υπεύθυνος για το πλάνο της εξατομικευμένης θεραπευτικής σας αγωγής.

 

Κείμενο: Αγγελική Μενεδιάτου, Ψυχολόγος, Μ.Α. Κλινικής Ψυχολογίας και Άγγελος Κουκλινός, Ψυχίατρος


 

 

 

 

ΑΛΛΑ ΦΑΡΜΑΚΑ ΠΟΥ ΕΝΔΕΧΕΤΑΙ ΝΑ ΧΟΡΗΓΗΘΟΥΝ

 

1) ΣΥΜΠΛΗΡΩΜΑΤΙΚΑ ΦΑΡΜΑΚΑ:

 Αυτά χρησιμοποιούνται σε περιπτώσεις ανθεκτικής κατάθλιψης για την ενίσχυση της δράσης και της αποτελεσματικότητας της αντικαταθλιπτικής αγωγής. Παραδείγματα: λίθιο, θυρεοειδική ορμόνη (θυροξίνη).

 

2) ΣΤΑΘΕΡΟΠΟΙΗΤΕΣ ΔΙΑΘΕΣΗΣ:

Χρησιμοποιούνται για την σταθεροποίηση της διάθεσης (πρόληψη της υποτροπής μέσω της διατήρησης της διάθεσης σε σταθερά επίπεδα), είτε σε άτομα με διπολική διαταραχή, είτε σε άτομα που πάσχουν από σοβαρή, υποτροπιάζουσα κατάθλιψη. Σε αυτή την κατηγορία ανήκουν: το λίθιο, η καρβαμαζεπίνη, το βαλπροϊκό νάτριο, η λαμοτριγίνη, η γκαμπαπεντίνη (στην πραγματικότητα τα τέσσερα τελευταία ανήκουν στα αντισπασμωδικά – αντιεπιληπτικά φάρμακα και χρησιμοποιούνται για νευρολογικές νόσους όπως η επιληψία. Όμως, έχει αποδειχθεί ότι διαθέτουν και δράση σταθεροποιητή διάθεσης).

 

3) ΑΝΤΙΨΥΧΩΣΙΚΑ ΦΑΡΜΑΚΑ:

Στις περιπτώσεις σοβαρής κατάθλιψης όπου αναπτύσσονται παραληρητικές ιδέες, ψευδαισθήσεις και παραισθήσεις (δηλαδή υπάρχει μειωμένη επαφή με την πραγματικότητα), η αγωγή περιλαμβάνει εκτός από αντικαταθλιπτικά και αντιψυχωσικά φάρμακα. Παραδείγματα αντιψυχωσικών: ρισπεριδόνη, αλοπεριδόλη, ολανζαπίνη, κετιαπίνη κ.ά.

 

4) ΑΓΧΟΛΥΤΙΚΑ - ΒΕΖΟΔΙΑΖΕΠΙΝΕΣ:

Συχνά κατάθλιψη και άγχος συνυπάρχουν. Συνήθως, τα αντικαταθλιπτικά ελέγχουν και τα δύο. Επειδή όμως τα αντικαταθλιπτικά χρειάζονται αρκετό χρόνο για να δράσουν ικανοποιητικά, ο γιατρός μπορεί να χορηγήσει και αγχολυτικό, για το αρχικό διάστημα της θεραπείας. Επίσης, μπορεί να χορηγήσει αγχολυτικό (παράλληλα με τα αντικαταθλιπτικά), στην περίπτωση που το άγχος είναι σοβαρό. Τα αγχολυτικά (ή αλλιώς ελάσσονα ηρεμιστικά) δρουν γρήγορα (συνήθως μέσα σε 30 έως 90 λεπτά) μειώνοντας το άγχος, ωστόσο δεν αποτελούν θεραπεία καθώς αντιμετωπίζουν μόνο πρόσκαιρα το σύμπτωμα. Επιπλέον, η μακρόχρονη χρήση τους (περισσότερο από μερικές εβδομάδες) προκαλεί εθισμό. Παραδείγματα αγχολυτικών: αλπραζολάμη, διαζεπάμη, βρωμαζεπάμη, λοραζεπάμη, πραζεπάμη.

 

4) ΥΠΝΩΤΙΚΑ:

Σε περιπτώσεις σοβαρών προβλημάτων ύπνου, χορηγούνται κατασταλτικά αντικαταθλιπτικά (προκαλούν υπνηλία, π.χ. τραζοδόνη, δοξεπίνη). Όμως, ορισμένες φορές δεν είναι δυνατή η συνταγογράφηση ενός κατασταλτικού αντικαταθλιπτικού και τότε ενδέχεται να συνταγογραφηθεί και υπνωτικό χάπι. Τα υπνωτικά θα πρέπει να χρησιμοποιούνται για μικρό χρονικό διάστημα, το πολύ δύο εβδομάδες και ακόμη κι έτσι είναι καλύτερα να λαμβάνονται διακεκομμένα (όχι καθημερινά), καθώς αναπτύσσουν εθισμό και συμπτώματα στέρησης. Παραδείγματα υπνωτικών: τεμαζεπάμη, φθοριονιτραζεπάμη (ανήκουν στην οικογένεια των βενζοδιαζεπινών, βλ. παραπάνω), ζολπιδέμη, ζοπικλόνη κ.ά.

 

 

ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Πάντα ανατρέχετε στο ενημερωτικό φυλλάδιο ασθενούς του κατασκευαστή που συνοδεύει την συσκευασία του φαρμάκου σας για περισσότερες πληροφορίες και τον πλήρη κατάλογο των ανεπιθύμητων ενεργειών και προφυλάξεων. Αν έχετε οποιεσδήποτε ερωτήσεις ή απορίες σχετικά με την φαρμακευτική σας αγωγή, μην διστάσετε να ρωτήσετε τον γιατρό σας. Το παρόν ενημερωτικό κείμενο περιέχει μόνο γενικές πληροφορίες και δεν αντικαθιστά την εμπειρία και την κρίση του γιατρού σας, ο οποίος είναι και ο μόνος κατάλληλος και υπεύθυνος για το πλάνο της εξατομικευμένης θεραπευτικής σας αγωγής.

 

 

Κείμενο: Αγγελική Μενεδιάτου, Ψυχολόγος, Μ.Α. Κλινικής Ψυχολογίας και Άγγελος Κουκλινός, Ψυχίατρος


 

 

 

 

 

 

depression-mind

Μπορεί η κατάθλιψη να θεραπευτεί χωρίς φαρμακευτική αγωγή;

«Μπορώ να αναρρώσω από την κατάθλιψη χωρίς αντικαταθλιπτικά;»
Αυτή είναι μια ερώτηση που μου κάνουν πολλοί άνθρωποι. Ψάχνουν πληροφορίες στο διαδίκτυο, μιλούν στους γιατρούς τους, και αναζητούν εναλλακτικές θεραπείες, ελπίζοντας ότι μπορούν να θεραπευτούν «μόνοι τους». Η απάντηση σε αυτήν την ερώτηση είναι απλή και ταυτόχρονα πολύ περίπλοκη. Συχνά εξαρτάται από την σοβαρότητα και την επιμονή των καταθλιπτικών συμπτωμάτων. Λίγοι άνθρωποι, βάση της δικής μου εμπειρίας, ξεπερνούν εντελώς την κατάθλιψη εξ ολοκλήρου μόνοι τους. Η αναζήτηση βοήθειας είναι ένα σημαντικό κομμάτι της διαδικασίας της ανάρρωσης. Αλλά η λήψη βοήθειας μπορεί να πάρει πολλές μορφές, και ότι λειτουργεί βοηθητικά για έναν άνθρωπο, μπορεί να μην είναι η λύση για κάποιον άλλον.


Μελέτες δείχνουν ότι η ψυχοθεραπεία μπορεί να είναι τόσο αποτελεσματική όσο και η φαρμακευτική αγωγή όσον αφορά τη βελτίωση των καταθλιπτικών συμπτωμάτων, και τα οφέλη συνεχίζονται μακροπρόθεσμα και μετά το τέλος της θεραπείας. Η ψυχοθεραπεία διερευνά και αντιμετωπίζει τις κύριες αιτίες της κατάθλιψης, όπως το άλυτο πένθος, το άγχος, το πρώιμο παιδικό τραύμα, τον αρνητικό τρόπο σκέψης, τη χαμηλή αυτό-εικόνα, την απώλεια του νοήματος και τις δυσκολίες στις διαπροσωπικές σχέσεις. Η θεραπεία μπορεί επίσης να βοηθήσει στην βελτίωση των δεξιοτήτων αντιμετώπισης και της ανθεκτικότητας. Ωστόσο για την πλήρη ανάρρωση της σοβαρής ή επίμονης κατάθλιψης, μπορεί να είναι απαραίτητος ο συνδυασμός θεραπείας και φαρμακευτικής αγωγής. Το άρθρο αυτό παρουσιάζει τι πρέπει να λάβουν υπόψη τους τα άτομα αποφασίζοντας αν θα πάρουν αντικαταθλιπτικά για τη θεραπεία της κατάθλιψης ή θα λάβουν μια άλλη κατάλληλη θεραπεία.


1. Η σοβαρή, εξουθενωτική κατάθλιψη, απαιτεί ιατρική εκτίμηση.

Όταν ένας άνθρωπος έρχεται στο γραφείο μου και παραπονιέται ότι είναι καταθλιπτικός/ή, είναι σημαντικό να αξιολογήσω την σοβαρότητα της κατάθλιψης. Η σοβαρή κατάθλιψη με αυτοκτονικές σκέψεις πρέπει να διερευνηθεί πολύ πιο σοβαρά και απαιτεί εκτίμηση από επαγγελματία υγείας όσον αφορά την πιθανή φαρμακευτική αγωγή. Η σοβαρή κατάθλιψη είναι και πρέπει να αντιμετωπίζεται ως μια κατάσταση απειλητική για τη ζωή.
Επιπρόσθετα, η κατάθλιψη με σοβαρή αυπνία, μπορεί να χρειάζεται φαρμακευτική αγωγή. Χωρίς επαρκή ύπνο, είναι εξαιρετικά δύσκολο να αναρρώσει κανείς από την κατάθλιψη. Υπάρχουν στρατηγικές που μπορούν να βελτιώσουν κατά πολύ τον ύπνο σε κάποιες περιπτώσεις, αλλά εάν ο ύπνος δε βελτιωθεί γρήγορα, μπορεί να απαιτείται η φαρμακευτική αγωγή για την πρόληψη της επιδείνωσης των καταθλιπτικών συμπτωμάτων.

2. Υπάρχουν αποτελεσματικές μη-φαρμακευτικές εναλλακτικές θεραπείες για ήπια έως μέτρια κατάθλιψη.

Πολλοί άνθρωποι με ήπια έως μέτρια κατάθλιψη, όπου ο ύπνος είναι επαρκής, μπορούν να την ξεπεράσουν με την ομιλητική θεραπεία και κάποιες συμπληρωματικές στρατηγικές όπως είναι η άσκηση, η βελτιωμένη διατροφή, οι τεχνικές ενσυνειδητότητας, η έκθεση σε ηλιοφάνεια ή η φωτοθεραπεία, η υποστήριξη από τους φίλους, την οικογένεια, ή μια υποστηρικτική ομάδα, και οι αλλαγές στον τρόπο ζωής τους. Όλοι όσοι πάσχουν από κατάθλιψη θα πρέπει να αποκλείσουν κάποια ιατρική κατάσταση που μπορεί να ευθύνεται για την καταθλιπτική τους διάθεση. Πολλά ιατρικά προβλήματα, συμπεριλαμβανομένων των ελλείψεων σε βιταμίνες και των ορμονικών ανισορροπιών, μπορούν να συμβάλουν στην κατάθλιψη. Ο πλήρης εργαστηριακός έλεγχος είναι σημαντικός για τον αποκλεισμό μιας ιατρικής κατάστασης.

Εφόσον αποκλειστεί η οργανική αιτία, η ψυχοθεραπεία που εστιάζει στη βελτίωση της αυτό-φροντίδας, στην εμπλοκή ξανά σε ευχάριστες και ουσιαστικές δραστηριότητες, και στη διαχείριση των αρνητικών σκέψεων, μπορεί να είναι πολύ βοηθητική σε πολλές περιπτώσεις. Η επεξεργασία θεμάτων που έχουν αντίκτυπο στις διαπροσωπικές σχέσεις με φίλους, αγαπημένους και την οικογένεια, μπορεί επίσης να ανακουφίσει σε μεγάλο βαθμό κάποια άτομα από την κατάθλιψη. Και για κάποιους, η εξερεύνηση και η επίλυση του άλυτου πένθους ή του τραύματος της πρώιμης παιδικής ηλικίας μπορεί να είναι σημαντικά. Συμπληρωματικές θεραπείες που μπορούν να συμβάλλουν στην ανάρρωση περιλαμβάνουν τη σωματική θεραπεία, τον βελονισμό ή άλλες προσεγγίσεις της εναλλακτικής ιατρικής, τον διαλογισμό, τη γιόγκα, ή την πνευματική εξερεύνηση.

3. Η λήψη φαρμάκων για την κατάθλιψη, όταν χρειάζεται, δε θα πρέπει να θεωρείται ως αποτυχία.

Ωστόσο, είναι σημαντικό να αναγνωρίζουμε ότι η κατάθλιψη είναι ένα πρόβλημα τόσο σοβαρό όσο ο διαβήτης, η επιληψία, ή ακόμα κι ο καρκίνος. Επειδή εμπλέκει τη διάθεση, τις σκέψεις, και τη συμπεριφορά, μπορεί συχνά να αντιμετωπιστεί μέσω αυτών των καναλιών. Αλλά υπάρχουν επίσης γενετικοί και περιβαλλοντικοί παράγοντες που κάνουν κάποιους ανθρώπους ευάλωτους στην κατάθλιψη, και μπορεί να οδηγήσουν σε μια πιο επίμονη κατάσταση και πιο δύσκολη στην αντιμετώπισή της.
Ακριβώς όπως και με άλλες διαταραχές όπου κάποιες φορές η φαρμακευτική αγωγή είναι απαραίτητη για την αντιμετώπισή τους, έτσι και η κατάθλιψη μπορεί επίσης να απαιτεί φάρμακα για την αποθεραπεία της. Και είναι σημαντικό να αναρρώσει κανείς πλήρως παρά να συμβιβαστεί με μια επίμονη ήπια κατάθλιψη. Η επίμονη κατάθλιψη μπορεί να γίνει χρόνια και πιο σοβαρή με την πάροδο του χρόνου, καθώς ο εγκέφαλος προσαρμόζεται στην καταθλιπτική κατάσταση. Ο συνδυασμός της ψυχοθεραπείας και της φαρμακοθεραπείας έχει το πιο υψηλό ποσοστό επιτυχίας όσον αφορά την αποθεραπεία της κατάθλιψης, ενώ όταν η ψυχοθεραπεία από μόνη της δεν είναι αρκετή, μπορεί να σας βοηθήσει να συμβουλευτείτε ένα γιατρό ή έναν ψυχίατρο σχετικά με τις φαρμακευτικές επιλογές.

Είναι σημαντικό να θυμάστε, ότι όταν μιλάμε για θεραπεία κατάθλιψης, δεν βραβεύεται αυτός που αναρρώνει «καλύτερα» από κάποιον άλλον. Η ανάρρωση χωρίς ψυχοθεραπεία, χωρίς φάρμακα –κυριολεκτικά «από μόνοι σας»- δεν σας απονέμει κάποιο βραβείο. Η επιβράβευσή σας είναι η συναισθηματική σας υγεία. Είναι σημαντικό να αναγνωρίζετε τον αντίκτυπο που μπορεί να έχει στην δική σας λήψη απόφασης, η στάση της κοινωνίας μας απέναντι στις ψυχικές διαταραχές, την ψυχοθεραπεία και τα ψυχοτρόπα φάρμακα. Ο τρόπος ανάρρωσης αποτελεί προσωπική επιλογή, βασισμένη στις δικές σας ανάγκες με την καθοδήγηση έμπιστων επαγγελματιών. Η επιλογή σας θα πρέπει να γίνεται σε ένα πλαίσιο συμπόνιας και αγάπης προς τον εαυτό.

Για να βοηθηθείτε για την κατάθλιψη, αναζητήστε έναν ψυχοθεραπευτή στην περιοχή σας.

Βιβλιογραφία:
1. De Jonghe, F., Kool, S., Aalst, G., et al (2001). Combining psychotherapy and antidepressants in the treatment of depression. Journal of Affective Disorders, 64, 217-229.
2. De Maat S, Dekker J, Schoevers R, De Jonghe F. Relative efficacy of psychotherapy and pharmacotherapy in the treatment of depression: a meta-analysis. Psychother Res. 2006; 16(5): 562–572.
3. Spielmans, G. (2011, October 1). Antidepressants Versus Psychotherapy for Depression. Retrieved October 18, 2014, from http://pro.psychcentral.com/antidepressants-versus-psychotherapy-for-depression/004942.html
By Meri Levy


Πηγή: http://www.goodtherapy.org/blog/can-depression-be-cured-without-medication-1117144
Μετάφραση: Δάφνη Κατσάμπα
Επιμέλεια: Δήμητρα Τσώλα